BUILD UPON Kapsamında ÇEDBİK Ciddi Çalışmalar Yürüttü

2 Mart 2017 | SÖYLEŞİ 41. Sayı (Ocak-Şubat 2017)

İklim değişikliğine yol açan mevcut binalarla ilgili çözüm üretmek üzere Avrupa'daki Yeşil Bina Konseyleri tarafından başlatılan dünyanın en geniş katılımlı bina renovasyon (bina iyileştirme) projesi Build Upon'un Türkiye kapanış toplantısı 17 Ocak günü yapılmıştı.

Binalardan kaynaklanan emisyonları azaltmak ve Avrupa ülkelerindeki yapıların enerji verimliliği standartlarına uygun olarak iyileştirilmesi amacıyla ortaya çıkarılan Build Upon kapsamında Türkiye’de de ÇEDBİK öncülüğünde ciddi çalışmalar yürütüldü. Bu kapsamda Türkiye’nin mevcut bina stoğu değerlendirildi, enerji verimliliği politikaları ve eylemleri gözden geçirildi, kilit oyuncular tarafından çözüm yolları ortaya konuldu ve ülke için makul adımlar atılmasının önü açıldı... Biz de tüm bu gelişmelerle ilgili ÇEDBİK Genel Sekreteri Engin Işıltan’dan bilgiler aldık. Işıltan, “Projenin çıktılarının, Türkiye’nin binalarda enerji verimliliği mevzuatı çalışmaları için önemli temeller teşkil edeceğine inanıyoruz” diyor.  

Yeşil Bina: Kapanış toplantısı geçtiğimiz haftalarda yapılan Build Upon projesi hakkında bilgi alabilir miyiz?

Engin Işıltan: Bildiğiniz gibi, Avrupa Birliği (AB) Horizon 2020 Çerçeve Programı kapsamında 14 ülkenin (İspanya, İngiltere, Çek Cumhuriyeti, İtalya, İrlanda, Slovakya, Bulgaristan, Hırvatistan, Finlandiya, Letonya, İsveç, Romanya, Slovenya ve Türkiye) Yeşil Bina konseylerinin ortak çalışmasıyla yürütülen Build Upon projesi, Mart 2015’te Londra’da organize edilen ve her ülkeden konsey yetkililerinin katıldığı açılış ve tanıtım toplantısıyla başlamıştı. Mart 2017’de ilk aşaması sona erecek olan Build Upon projesi kapsamında, mevcut binaların, AB Horizon 2020 hedefleri doğrultusunda enerji verimli hale getirilmesi amacıyla değerlendirilmesi ve iyileştirilmesi amaçlanıyor. Her ülke, bulunduğu bölgeden rapor ortaya çıkaracak. Binalardan kaynaklanan emisyonların azaltılması için başlatılan projenin Türkiye ayağını ise ÇEDBİK yürütüyor. “Herkes için Kaliteli Yaşama Olanak Tanıyan Bir Yapılı Çevre Hayal Edin” sloganıyla yola çıkan proje, AB Enerji Verimliliği Direktifi 4. makalesini esas alıyor. Bu makalede özetle, üye ülkelerin mevcut kamusal ve özel binaların iyileştirilmesi amacıyla uzun vadeli finansal kaynak bulma stratejilerini ve bu doğrultuda gerekli adımları atmaları önemle vurgulanıyor.
Build Upon projesi seksenden fazla etkinlik düzenleyerek, binalardan kaynaklanan emisyonları azaltmak için çaba harcayan binin üzerinde kurum ve kuruluşu biraraya getirdi.
Build Upon, AB’nin belirlediği tarih olan 30 Nisan 2017’ye kadar ülkelere mevcut binalarını iyileştirecek stratejiler sunmaları konusunda yardım ederek Avrupa çapında bir renovasyon devrimi yaratmayı hedefliyor. Bu stratejiler, Avrupa’nın enerji kullanımını ve iklim değişikliğinin olumsuz etkilerini azaltmak ve herkes için kaliteli bir yaşam imkanı sunan binalar yapmak için kritik öneme sahip.

Yeşil Bina: ÇEDBİK’in proje bünyesindeki rolü neydi?

Engin Işıltan: Bölgesel ve ulusal çapta yürütülecek proje süresince ÇEDBİK, Türkiye’deki mevcut binalardan optimum maliyetle yüzde 75’e varan oranlarda enerji tasarrufu sağlanabilmesi amacıyla binaların “Kapsamlı İyileştirme”ye tabi tutulmasının yolunu açacak olan çözümlerin ortaya konulması, finansal kaynakların bulunması ve yerel bir işbirliği ağı yaratılması konularında öncülük ediyor. Bu kapsamda kamu kurum ve kuruluşları başta olmak üzere finans ve iş dünyası, üniversiteler, medya, STK’lar ve derneklerle enerji verimliliği algısının yaygınlaştırılması ve binaların iyileştirilmesi konusunda gereken adımların atılması için ortak etkinlikler düzenlendi.
ÇEDBİK öncülüğünde gerçekleşen etkinliklerle mevcut binaların nasıl enerji verimli hale getirilebileceği, bu konudaki yasal ve ekonomik engeller ile bunları aşmak için gerçekleştirilebilecek girişimler tartışılarak bir bilgi tabanı oluşturulmaya çalışıldı. Bunun yanı sıra diğer 13 ülkenin geçmiş iyileştirme deneyimleri paylaşılarak, öğrenilen bilgiler Türkiye şartlarına uyarlandı. Bunlara ek olarak, Renowiki adlı bir yazılımla bilgi ve iletişim ağı kurularak, ulusal ve bölgesel düzeyde tüm uzmanların, finans kuruluşlarının, iş dünyasının, kamu kuruluşlarının, medyanın, akademinin ve STK’ların birbirine kolay erişeceği ve bilgi paylaşacağı online bir platform yaratıldı.
Böylece bu iki sene sonunda ulusal çapta stratejilerin tartışılmış olduğu bir ortamda, içinde finansal kaynakların da bulunduğu bir işbirliği ağı ve bölgesel ölçekte binaların iyileştirilmesi için elini taşın altına koymaya hazır bir paydaş topluluğu yaratılması hedeflendi. Projenin sonraki aşamalarındaysa tahmin edileceği üzere, bu bilgi birikiminden ve ağlardan yararlanılarak binaların iyileştirilmesi için gerekli adımların atılmaya başlanması planlanıyor.

Yeşil Bina: Proje kapsamında Türki-ye’de gerçekleştirilen etkinlikler hakkında bilgi alabilir miyiz?

Engin Işıltan: ÇEDBİK olarak bu bağlamda ilk etkinliğimizi geçen sene Ağustos ayı içerisinde YEM’in ev sahipliğinde gerçekleştirmiştik. Paydaş kategorilerden ikişer katılımcıyla bir yuvarlak masa toplantısı düzenleyerek Türkiye’nin mevcut bina stoğunun iyileştirilmesini tartıştığımız bu toplantının sonuçlarını rapor halinde paylaştık. Toplantıda ayrıca hazırladığımız paydaş haritalarıyla ilgili katılımcılardan değerlendirme alarak bu haritaları güncelledik. Türkiye çapında Nisan 2016, Mayıs 2016, Haziran 2016, Ekim 2016, Kasım 2016 ve Ocak 2017’de gerçekleştirilen 6 ulusal çalıştay boyunca elde edilen tüm çıktılar, çalıştay raporlarında ve proje kapanış raporunda açıklandı. Mart 2017’de tamamlanacak projenin çıktıları, ilgili bakanlıklara sunulacak ve kamuoyuyla paylaşılacak. Projenin çıktılarının Türkiye’nin binalarda enerji verimliliği mevzuatı çalışmaları için önemli temeller teşkil edeceğine inanıyoruz. Rapor sonrası ortaya çıkan problemlerin çözüm yollarının aranması konusunda da çalışmalarımız devam edecek.

Yeşil Bina: Projenin finansman süreciyle ilgili bilgi alabilir miyiz?

Engin Işıltan: AB’nin Horizon 2020 Araştırma ve İnovasyon programı kapsamında 2.35 milyon euro fon sağlanan proje, Dünya Yeşil Binalar Konseyi (WorldGBC) Avrupa Bölgesel Ağı (ERN) tarafından da destekleniyor.
Türkiye’de iki büyük finansman ayağı var. Örneğin Şekerbank ve Garanti Bankası’nın enerji verimli ev kredileri bulunuyor. Her iki banka da ÇEDBİK Sertifikası olursa kredi verebileceklerini belirttiler. Dünya Bankası’nın bir kuruluşu olan IFC, ilk başta, projelerde LEED ve BREEAM sertifikası kullanılması halinde bu krediden yararlanılabileceğini bildirmişti. Fakat yaptığımız çalışmalar neticesinde bu kapsama ÇEDBİK Konut sertifikasının da girmesini sağladık. Dolayısıyla IFC, ÇEDBİK, LEED veya BREEAM sertifikalarından biriyle gelindiğinde, anlaşması olan ODEABANK vasıtasıyla kredi verebiliyor.

Yeşil Bina: Bu proje dışındaki diğer çalışmalarınız nelerdir?

Engin Işıltan: ÇEDBİK kadrosu olarak, Dünya Yeşil Binalar Konseyi’nin geliştirdiği EDGE sertifika sisteminin eğitimini de aldık. Yani artık EDGE’in eğitmenliğini yapabilecek pozisyona geldik. Mart 2017’den başlayarak farklı illerde 11 adet organizasyon düzenleyeceğiz. Bunların 7’si tanıtım eğitimi, 4’ü de teknik eğitim olacak. EDGE sertifikası sadece “Verimli Bina” sertifikası, ÇEDBİK Konut ise tam bir Yeşil Bina sertifikası olma özelliğine sahip. Bu iki sertifika içinde birbirini destekleyen yanlar da var.

 

---

R E K L A M