30 Ekim 2015 | TEKNİK MAKALE 33. Sayı (Eylül-Ekim 2015)

Kazancı Çevre Tekniği

“Gri Su” Nedir?
Lavabo, banyo ve duşlardan gelen, foseptik içermeyen sular “Gri Su” olarak tanımlanır. Gri su, kişi başına düşen günlük su tüketiminin yaklaşık yüzde 40’ını oluşturur. Konutlarda bir kişinin günlük tüm su tüketiminin 200 litre olarak kabul edildiği düşünülürse, kişi başına ortalama 80 litre gri su düşmektedir. Kuşkusuz, konaklama tesisleri ve benzerlerinde bu miktar daha da yüksek olmaktadır. Günümüzde gri sular, düşük atık yüklerinin sağladığı kolay arıtılabilme özellikleri sayesinde geri kazanım amacıyla giderek daha çok tercih edilir olmuştur.

Gri suyu, kara sudan (foseptik) ayıran en belirgin özellik, kirlilik yükünün az olmasından dolayı daha az maliyetle arıtılabilmesidir. Gri su içeriği genel olarak tüketici alışkanlıklarına bağlı olmakla birlikte saç, sabun, şampuan, diş macunu, ağızda kalan yemek artıkları, az miktarda yüzeysel temizlik malzemeleri, deterjan gibi maddeleri içerir. Ultrafiltrasyon Teknolojisi, gri su arıtımında kullanılan en etkin çözüm olarak kabul edilir. Arıtılan su genellikle rezervuarlar, bahçe sulama, genel temizlik, araç yıkama vb. alanlarda güvenle yeniden kullanılır. Bu nedenle AB yönetmeliklerine uygun olarak geri kazanılan suyun DIN 19650 standartlarındaki hijyen parametrelerini sağlaması önemlidir.

Gri Suyun Kullanıldığı Alanlar
Gri su kullanımı, toplu konut projeleri, iş merkezleri, rezidanslar, villalar, oteller, alışveriş merkezleri, fabrikalar, havaalanları ve öğrenci yurtları gibi mekanlarda rağbet görmektedir. Özellikle “Yeşil Bina” özelliği taşıyan tüm binalarda gri su geri kazanım sistemleri bulunur. Son zamanlarda yaygınlaşan kentsel dönüşüm projeleri ile de yenilenen binalar da münferit olarak gri su geri kazanım sistemlerine önem vermektedir.

Nelere Dikkat Edilmeli?
Gri su geri kazanım sistemi kullanılan binalarda öncelikli olarak lavabo, duş ve banyolardan gelen sular, pis su hattından ayırılarak, ayrıca toplanır ve gri su geri kazanım sistemine gönderilir. Gri su geri kazanım sisteminin yerleşim yeri genellikle yapıların en alt katlarında, gri suyun kendi cazibesi ile gelebileceği şekilde belirlenir. Projede birden fazla blok bulunması durumunda her blok için ayrı gri su geri kazanım sistemi kurulabileceği gibi, tek bir ortak sistem de kurulabilir.
Arıtılan gri suyun kullanım suyuyla karıştırılmaması oldukça önemlidir. Bahçe ve genel temizlik işleri amacıyla kullanım suyu olarak musluklara bağlanması durumunda, suyun içme amaçlı kullanılmaması gerektiği mutlaka belirtilmelidir.



İyi Bir Gri Su Arıtma Tesisi Nasıl Yapılmalı?
Gri suların ultrafiltrasyon yöntemi ile arıtılması en etkin ve en verimli uygulama olarak kabul görmektedir. Uygulamada ultrafiltrasyon öncesinde kum ve karbon filtreler kullanılır. Ancak bu sistemlerde atık yükü sadece filtreler ve ultrafiltrasyon tarafından tutulur. Dolayısıyla kum ve karbon filtreler çok kısa sürede tıkandığı gibi, koku ve benzeri sorunlara neden olabilir.  Sudaki çözülü atıkların bir kısmı biyolojik olarak dönüştürülmeden sistemden geçecekleri için bu da uygulamada sorunlara neden olabilir. Bundan dolayıdır ki iyi bir gri su arıtma sisteminde biyolojik arıtım evresi olmalı, özellikle de gri suda çözülü halde bulunan organik atıklar biyolojik olarak parçalandıktan sonra ultrafiltrasyondan geçirilmelidir. Bu aşamada daldırma tip filtreleme yöntemi daha verimli ve daha yaygın kullanılan yöntemdir. Biyoreaktör içine daldırılarak negatif basınçta çalışan daldırma tip MBR ünitesi olarak uygulanan bu teknikteki gri sular, 0,02 mikron büyüklüğünde gözenekleri olan filtre dokusundan geçirilir. Atıksuda bu büyüklüğün üzerinde bulunan tüm katı maddeler tutulurken neredeyse hiç katı madde ve mikroorganizma içermeyen su geri kazanılır. Kullanılan membranların gözenek çapının bakteri ve virüslerin geçmesini engelleyecek boyutta olması önemlidir. 0,02 mikron membran gözenek çapı pazardaki en küçük gözenek çapıdır.

Gri Su Geri Kazanım Sisteminin Kullanıcı Açısından Fark Yaratan Öncelikleri
-     Su faturalarında %40’a varan tasarruf
-     Kolay geri kazanım süreci
-     Arıtılmış suyun rezervuar, bahçe sulama, genel temizlik vb. alanlarda yeniden kullanılabilmesi
-     Doğal su kaynaklarının daha verimli kullanılması
-     İleri Membran Teknolojisi ile düşük enerji tüketimi sağlaması
-     Kolay işletim ve bakım.

Kazancı Çevre Tekniği
Kazancı Çevre Tekniği, Litree membranları ile tasarlanmış Rielli Gri Su Geri Kazanım Sistemleri’ni en verimli gri su geri kazanım uygulamasıyla sunuyor. Pazardaki en küçük gözenek çapına sahip Litree membran modülleriyle kurulan sistem sayısı her geçen gün artıyor. Boğaziçi Üniversitesi Bebek Kampüsü’nde kurulan Türkiye’deki ilk gri su geri kazanım sistemi ile Kazancı Çevre Tekniği, başarısını daha da ileriye taşımak için büyüyen ekibiyle etkili bir çözüm ortağı oluyor.