Enerji verimliliÄŸi, enerjinin üretiminden iletimine, tüketiminden atık aÅŸamalarına kadar geçen süreçteki etkinlik çalışmalarının tümünü kapsar. Herkes  tarafından kabul edilen bir gerçek vardır ki, bu da en az maliyetli enerji, verimli kullanım sonucu tasarruf edilen enerjidir. Enerji tasarrufuyla, kısa ve orta dönemde ülkelerin enerji teminiyle ilgili sorunlarının çözümüne küçümse­nemeyecek katkı saÄŸlanabilmektedir.

Tasarruf edilerek kazanılabilecek enerjiyi üretmek için, çok daha pahalı yatırımlara ve daha uzun zamana ihtiyaç vardır. Oysa enerji tasarrufu, daha çabuk ve ucuza elde edilebilen bir enerji kaynağıdır. GeliÅŸmekte olan ülkelerde enerji yatırımları için ayrılabilen kaynakların sınırlı olması, öte yandan enerji talebinin hızla büyümesi, enerji verimliliÄŸi stratejilerinin önemini bu ülkelerde bir kat daha artırmaktadır. Buna ilave olarak enerji verimliliÄŸi, enerji üretiminden doÄŸan çev­resel kirliliÄŸin ve ekolojik dengenin bozulmasının ortadan kalkmasını saÄŸlayan bir programdır. (1)

Ortalama sıcaklıklardaki artış, iklimlerdeki değişme ve kapının eşiğindeki kuraklık sinyallerinin göz ardı edilemeyecek hale gelmiş olduğu günümüzde bizler de enerji tasarrufu yaparak küresel ısınmayla mücadeleye katkıda bulunabiliriz.(2)

İnşaat sektörü olarak, enerji tüketiminin önemli bir payını oluşturmaktayız. Binaların en önemli işlevlerinden biri olan iç çevrede ısıl (termal) konfor koşullarının sağlanamaması durumunda, tüketilen yakıt binayı değil atmosferi ısıtmakta, bu nedenle gerektiğinden fazla yakıt tüketilmektedir. Oysa günümüzdeki enerji sorunu göz önünde bulundurulduğunda, bina kabuğunun ısıl konforu minimum enerji kullanarak sağlaması büyük bir önem taşımaktadır. (3)

Isıl konfor koşullarını sağlamak için, yapma ısıtma gereksinmesinde görülen artışa karşın, yapma ısıtmada kullanılan enerji kaynakları (kömür, petrol vs.)azalmakta, maliyetleri artmakta, yapma ısıtma süreci sonunda, dış havaya atılan kirleticiler insan sağlığına zarar vermektedir. Bu problemlerin çözümü için ısı kayıplarının azaltılması ve dolayısıyla ısı yalıtımı kullanımı gerekli olmaktadır. (4)

Bu sayımızda  enerji verimliliÄŸi için konut bazında yapılabilecek ısı yalıtım uygulamalarından bahsedilecektir.

Küresel iklim değişikliği, ülkelerin enerji ihtiyaçlarını ve enerjiyi etkin kullanma yöntemlerini kontrol altına alma zorunlulukları, yeryüzünde enerji kaynaklarının her geçen gün azalıyor olması nedeniyle ısı yalıtımı uygulamaları gerekliliğin ötesinde bir zorunluluk halini almıştır.

Hangi Detaylarda Isı Yalıtımı Yapılmalıdır?

·        Çatılar

·        Duvarlar

·        Temeller

·        DiÄŸer

Çatılarda Isı Yalıtımı

n      Otopark Çatılar

XPS  ısı yalıtım levhaları, yüksek basma dayanımı sayesinde terasların, otopark çatı ve bahçe çatı gibi deÄŸiÅŸik fonksiyonlarla kullanılmasına olanak verir.  (Min. 400 kPa)

n      Bahçe Çatılar

Suyun doğrudan etkilerinden ve yüksek basma mukavemeti sayesinde toprak yükünden etkilenmemesi sebebiyle XPS ısı yalıtım malzemeleri söz konusu detayda alternatifsiz bir üründür.

• Ters teras çatı ısı yalıtımında XPS ısı yalıtım levhaları kullanılması zorunlu hale getirilmiÅŸtir. (Yeni TS 825 Ek. E, Madde 8-9)

TS 825 Standardı'na Göre Teras Çatılarda Kullanılacak XPS Ürünlerin

v     Basma mukavemeti, yüzde 10 deformasyonda 300 kPa ve üstünde basma dayanımına sahip ürünlerin kullanılması zorunlu olmuÅŸtur.  

v     Difüzyon ile su emme deÄŸeri, yüzde 3'ün altında ürünlerin kullanılması zorunlu olmuÅŸtur.

v     Levhalar, ciltli ve ısı köprülerini önleyecek ÅŸekilde binili olmalıdır.

v     TS 11989 EN 13164 ısı yalıtım mamulleri binalar için fabrikasyon olarak imal edilen ekstrüde polistren köpük (XPS) standardına uygun olmalıdır.

Duvarlarda Isı Yalıtımı

1-      Duvar Dıştan Isı Yalıtımı (Mantolama)

• Bina fiziÄŸi ÅŸartlarına göre en iyi enerji tasarrufu saÄŸlayan sistemdir.
• Özellikle konutlarda ısıtma sistemi kapatıldıktan sonra konfor koÅŸulları devam eder.
• Isı köprülerine meydan vermeden binanın kabuÄŸunu sıcak tutar.
• Bina kabuÄŸunun korunması taşıyıcı sitemi de korozyondan korur, binanın depreme karşı dayanımı açısından önemlidir.
• XPS?in su emmeme özelliÄŸi ve dona karşı dayanımı sıva çatlaklarının oluÅŸmasını engeller, bina bakım/onarım masraflarını azaltır.

Mantolamada Paket Sistemlerin Kullanılmasının Avantajları

• Uluslararası standartlara uygundur (ETA onaylı ETAG 004 testlerinden geçmiÅŸtir.)
• Dayanıklıdır, güvenilirdir, ekonomiktir.

2- Duvar İçten Isı Yalıtımı

• Kısa süreli ısıtılan yapılar için daha ekonomik ısıtma ve soÄŸutma saÄŸlanabilir.
• Devamlı ısıtılmayan sinema ve tiyatro salonları, konferans ve spor salonları vb. yapılarda daha hızlı ısınma saÄŸlanabilir.
• Isı köprülerine meydan vermeden yapılan içerden ısı yalıtımı, teknik nedenlerle dıştan mantolama yapılamayan durumlarda güvenli ve ekonomik ısı yalıtımı saÄŸlar.
• Bu uygulamada kolon, kiriÅŸ, hatıl, lento vb. ısı köprüleri mutlaka yalıtılmalıdır. YoÄŸuÅŸma analizi yapılarak gerekli önlemler alınmalıdır.

Temellerde Isı Yalıtımı

• Toprak temaslı temel perde duvarlarında XPS ısı yalıtım levhaları kullanılması zorunlu hale getirilmiÅŸtir. (Yeni TS 825 Ek. E, Madde 8-9)

• Nem, ıslak zeminler, su sızıntıları, jeolojik su, yeraltı suyu, toprak basıncı ve zemin suyunun zararlı etkilerine dayanıklı XPS levhalar kullanılmalıdır.
• TS 825 standardına göre basma mukavemeti yüzde10 deformasyonda 300 kPa ve üstünde basma dayanımına sahip ürünlerin kullanılması zorunlu olmuÅŸtur.
• Difüzyon ile su emme deÄŸeri, EN 12088'e göre yüzde 3'ün altında olmalıdır.

Diğer Uygulama Alanları

- Döşemeler

- Siding Uygulamaları    

Kaynaklar

1. TMMOB Enerji Çalışma Grubu, "Enerjinin Verimli Kullanımına Yaklaşımlar" Bildirisi
2. Kılıç, C. (2007) "Küresel Isınma ve Enerji Problemi", Johns Hopkins Üniversitesi Fizik Bölümü
3. Şenkal Sezer F. (2005) "Türkiye'de Isı Yalıtımının Gelişimi ve Konutlarda Uygulanan Dış Duvar Isı Yalıtım Sistemleri", Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 10, Sayı 2
4. Koçlar Oral G. "Binalarda Isı Yalıtımı ve Enerji Verimliliği", İstanbul Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümü
5. Yılmaz, M. (2009) "Binalarda Isı Yalıtımı ile Enerji Verimliliği ve XPS ile Çözümler", XPS Derneği Sunumu
6. www.dow.com

Özge Sipahioğlu
Mimar (MBA)
Mardav Yalıtım Teknik Ofis ve Grup Ürün Müdürü