Yüksek Performanslı Bir Yeşil Bina: İzmir Ticaret Odası Yeni Hizmet Binası

GONCA YILMAZ
Y. Mimar
LEED AP BD+C
Gonca Yılmaz Mimarlık ve Yeşil Bina Danışmanlığı

Yüksek performanslı yeÅŸil binaların yaÅŸam döngüsü, bina duvarlarını aÅŸan, ÅŸehir planlamasını, toplumu ve saha planlamasını içeren genis kapsamlı, binanın ve toplumun tüm yaÅŸam döngüsünü etkileyen, yöneten bir olgudur. YaÅŸadığımız ve çalıştığımız binaların üretim, tasarım, inÅŸaat ve operasyon süreçleri doÄŸal kaynakların tüketimi ile bu süreçte rol alan tüm aktörlere büyük bir sorumluluk yüklemektedir. YeÅŸil Bina tasarım ve inÅŸaatının çevresel yararları, ekosistem ve biyoçeÅŸitliliÄŸin korunması, hava ve su kalitesinin artırılması, atık akışının azaltılması, doÄŸal kaynakların korunması ve onarılmasıdır. Ekonomik yararları ise, operasyon masraflarının azaltılması, kullanıcı üretkenliÄŸinin artırılması, bina deÄŸeri ve karlılığının artırılması, binanın yaÅŸam döngüsünün ekonomik performansının optimize edilmesidir. Dolayısıyla YeÅŸil Bina yaÅŸam döngüsü, tasarım, inÅŸaat ve operasyon süreçleri, sadece doÄŸal çevresel etkisinin yanı sıra toplumun geliÅŸme ve büyümesinde de etkilidir.

Ä°zmir Ticaret Odası Yeni Hizmet Binası yüksek performanslı YeÅŸil Bina olma özelliÄŸi ile bu alanda Ä°zmir’de öncü olmuÅŸtur. Ä°ZTO sürdürülebilirlik odaklı felsefesi ile çevreye yapılan zararlı etkiyi azaltmak, insan saÄŸlığını korumak kriterlerini göz önüne alarak yüksek performanslı YeÅŸil Bina tasarlama, inÅŸa etme ve operasyonunu yönetme kararı almıştır. Bu baÄŸlamda mimari ekip AYYAPI Mimarlık ve diÄŸer teknik disiplinler, en uygun YeÅŸil Bina stratejilerini belirleyip uygulamışlardır.

Ä°zmir Ticaret Odası, yeni hizmet binasını, ABD YeÅŸil Bina Konseyi (USGBC) tarafından geliÅŸtirilen, uluslararası geçerliliÄŸi olan, bağımsız bir YeÅŸil Bina sertifika programı dâhilindeki Enerji ve Çevre Dostu Tasarımda Liderlik Sertifikasını; Gonca Yılmaz Mimarlık ve YeÅŸil Bina Danışmanlığı ile almayı tercih etti. Bu amaçla LEED Yeni Ä°nÅŸaat (New Construction) dalında 70 kredi ile 1 Nisan 2018’de Altın sertifika almaya hak kazandı. Ä°zmir Ticaret Odası Binası Yeni Hizmet Binası Alsancak Ä°zmir’de konumlanmış olup, 13,029 metrekare toplam kapalı alana sahip. Bina dört bodrum katı ve sekiz normal kattan oluÅŸmaktadır. Temel seviyesi -17 metre ve bina gabarisi +31.70 metredir. Yeni hizmet binasında Ticaret Odası’nın günlük yönetim hizmetlerine ek olarak toplumsal etkinlikler için de kullanılacak “Çok Amaçlı Salon”, müze ve sergi salonları, üst yönetim, ticari heyetlerin görüÅŸmelerinin yapılacağı toplantı odaları, ofisler ve kiralık ofis alanları mevcuttur. LEED kategorileri yeni inÅŸaat bina tipleri kapsamında; BütünleÅŸik Süreç Yönetimi, Saha Seçimi ve Ulaşım, Sürdürülebilir Araziler, Su VerimliliÄŸi, Malzeme ve Kaynaklar, Enerji ve Atmosfer, Ä°ç Mekân Kalitesi, Tasarımda Ä°novasyon’dur.

Ä°ZMÄ°R TÄ°CARET ODASI BÄ°NASINI KATEGORÄ°LERE GÖRE Ä°RDELEDİĞİMÄ°ZDE:

BütünleÅŸik Süreç Yönetimi: Ön tasarım aÅŸamasından baÅŸlayarak mimari, mekanik, elektrik, akustik, YeÅŸil Bina danışmanlığı gibi tüm disiplinler arası çalışma ile projenin performans ve maliyet analizleri yapıldı. Akabinde, LEED Gold hedefi, YeÅŸil Bina stratejilerinin uygulanmasının başından sonuna kadar görevli ekipler tarafından takip edildi. Sürdürülebilir arazi: Ä°ZTO’nun Birinci Kordon’da bulunan ilk binası, 1922 yılında Ä°zmir yangınında kül oldu. 1927 ve 1987 yıllarında yapılan binalar yıkılarak, günümüze kadar gelen bina inÅŸa edilmiÅŸtir. 2014 yılında yeni hizmet bina yapımı maksatlı yeniden yıkım kararı verildi. Yıkımda ortaya çıkan 37.500 m3 moloz ve atık, yüzde 95 oranda geri dönüÅŸüme ayrıştırılmıştır.

Saha Seçimi ve Ulaşım: Ä°zmir Ticaret Odası Yeni Hizmet Binası’nın ÅŸehir merkezindeki konumu, otobüs, vapur ve metro gibi toplu taşıma araçlarına yürüme mesafesinde olup, kolaylıkla eriÅŸilebilir durumdadır. Ayrıca BÄ°SÄ°M olarak adlandırılan bisiklet kiralama sistemleri binanın yanı başındadır. Aynı yere giden kiÅŸilerin her birinin aracını ortaklaÅŸa kullanarak hem trafik sıkışıklığını hem de yakıt ve diÄŸer masrafları tasarrufunu saÄŸlamak için kullanılan alternatif taşıma sistemi için özel ayrılmış park yerleri, bisiklet park alanı ve duÅŸ alanları bina kullanıcıları için alternatifli olarak sunulmaktadır. Birinci Kordon boyunca parklar, yürüme ve koÅŸu için uygun olup, banka, hastane, okul, alışveriÅŸ mekânları, eczane, diÅŸçi gibi medeni yaÅŸamı destekleyen birincil derecede önemli toplumsal birimler 52,800 metrekare/hektar orantıda bulunmaktadır.

Enerji ve Atmosfer: Ä°zmir Ticaret Odası bina cephesi kurgusunda iklim ÅŸartlarına cevap veren, farklı dönemlerde kullanıcı konforunu ve enerji verimliliÄŸini saÄŸlayan akıllı bina otomasyon sistemi ile oluÅŸturuldu. Binanın Vasıf Çınar Caddesi üzerinde çatı seviyesinde oluÅŸturulan büyük saçak, güney-güneybatı yönünde ve özellikle yaz aylarında önemli bir gölgeleme saÄŸlamaktadır. GüneÅŸ hareketlerine göre farklı yoÄŸunluklarda güneÅŸ kontrollü konfor camları, cephenin gölgelenme çizgilerine göre dağıtılarak zengin bir cephe dokusu tasarlandı. Ayrıca cam cephelerin önünde oluÅŸturulan güneÅŸ kırıcılar akıllı bina sisteminde otomasyona baÄŸlı olarak dik gelen güneÅŸ ışıklarını kontrol için kullanıldı. Bu ÅŸekilde bina yüzde 55 enerji tasarrufu performansı gösterdi. Temel test ve devreye alma-doÄŸrulama, minimum enerji performansı, bina enerji ölçümü karbon azaltımı uygulandı. Enerji sistemlerinin ölçme ve doÄŸrulama planları ile binanın enerji ve su kullanımları izlenmekte olup, binanın yüzde 75 kullanım alanı gün ışığından faydalanabilmektedir.

Malzeme ve Kaynaklar: Proje tasarım ekibi ve YeÅŸil Bina danışmanı binanın tüm kullanıcılarının konfor düzeyini en üst düzeyde olmasını göz önünde tuttu. Ä°ç mekân malzemeleri kapalı alan çevresel kalite çerçevesinde seçildi. Termal kontrol sistemleri, bölgelere ayrılarak tasarlandı, bireysel mekânlar kullanıcı tarafından kontrol edilebilir ÅŸekilde uygulandı. Ä°zmir’de sürdürülebilir bir gelecek yaratmak için bina yüksek standartlarda akıllı bina olarak tasarladı, bina otomasyon sistemleri, yöresel malzeme, doÄŸal malzeme, FSC sertifikalı ahÅŸap, geri dönüÅŸtürülmüÅŸ malzeme seçimleri ile tasarlandı ve inÅŸa edildi. Cam, kâğıt, plastik ve metal geri dönüÅŸüm sistemleri ve buna baÄŸlı programlamalar hazırlandı.

Ä°ç Mekan Kalitesi: Ä°ç mekanda bulunabilecek kanserojenleri azaltmak maksatlı, bina sigara içilmez bir bölge olarak belirlenip, bina çevresinde sigara içmek yasaklandı. Ä°ç hava kalitesinin yüksek olması için zehirli gaz içermeyen boya ve yapıştırıcıların kullanılmasının yanında taze hava sisteminde ASHREA standartlarının belirttiÄŸi oranın üzerinde temiz hava giriÅŸi saÄŸlanıyor.

Su VerimliliÄŸi: Bina içinde ve dışındaki su tüketimini azaltarak ve ölçerek verimli sistemler konusunda stratejiler belirlendi. Bu baÄŸlamda, bina çevreye duyarlı yenilikçi atıksu teknoloji sistemleri ile donatıldı. Geri dönüÅŸtürülebilir malzeme, dayanıklılık, su ve enerji tasarrufu saÄŸlayan çevre dostu ürünler, 2.5/4 l ile yıkama yapabilen gömme rezervuar ve klozetler, susuz pisuar ve düÅŸük debili armatürler ile yüzde 45 oranda su tasarrufu saÄŸlandı.

Tasarımda Ä°novasyon: Bu kategoride ise çevreye ve insana zarar vermeyen malzemeler ile uygulanan yeÅŸil temizlik politikası benimsendi. Tüm aydınlatma elemanları LED olup, civa içermeyen ampuller tercih edildi.