Yeşil Bina Dergisi 6. Sayı (Mart-Nisan 2011)

52 YEfi‹L B‹NA / N‹SAN 2011 DE⁄ERLEND‹RME Afla¤›da böyle bir çal›flmada takip edilebi- lecek süreç özetlenmifltir. 4. Sonuç Ülkemizde enerjinin yüzde 70’inin ithal edildi¤i, nüfus art›fl› ve ekonomik geliflmeye ba¤l› olarak ihtiyac›n her geçen gün artt›¤› bilinmektedir. Bu ba¤lamda 2010 y›l›nda enerji ithalat›na ödenen bedel 40 milyar USD üzerindedir. Buna karfl›n, yukar›daki ve- rilerden de anlafl›laca¤› üzere bu enerjinin da¤›t›m ve kullan›m ekserjisi çok düflüktür. Örne¤in; a) 1500 °C’lerde yak›lan do¤algaz›n enerjisi 40-80 °C’de s›cak suya dönüfltürülerek kullan›lmaktad›r b) Do¤algaz elektrik üretim santrallerindeki at›k ›s›lardan yaralan›lamamaktad›r c) Yenilenebilir enerji kaynaklar› yeterince de¤erlendirilememektedir. (Yenilebilir enerji teknolojilerine dönüflüm süreci ayn› zamanda yeni ve yerli istihdam alanlar› yaratma potansiyeline de sahiptir). Bina ekserji analizi için, bina enerji simü- lasyon programlar›na benzer biçimde ekser- ji hesaplama programlar› da gelifltirilmekte- dir. “Building Information Modeling (BIM)” program›, energy ve exergy program› olan “Design Performance Viewer (DPV)” buna örnek olarak verilebilir. BEP yönetmeli¤i kapsam›nda haz›rlanmaya çal›fl›lan BEP-TR yaz›l›m›ndan istenilen sonuç henüz al›nama- m›fl olsa da, enerji simülasyonu konusunda bir bilinirlik sa¤lam›flt›r. Buradaki sorun, ken- dini kan›tlam›fl bir program›n sat›n al›narak kullan›ma aç›lmas›yla çözülebilir. Benzer fle- kilde “ekserji analiz” programlar›n›n da art›k kullan›lmaya, konumun bilinirli¤ini art›rma- ya ihtiyaç vard›r. Gerek enerji simülasyonu, gerekse ekserji analizi için genel anlamda kullan›lacak programlar›n Autodesk Revit gi- bi programlarla entegre edilebilmesi halinde harcanacak emek, zaman›n azalt›lmas›, ç›ka- cak sonuçlar›n güvenirlili¤i yönlerinden çok önemlidir. Bu tür programlar tasar›m›n tüm safhalar› için çok önemlidir. Böylece tasar›m- c›, yapt›¤› de¤iflikliklerin y›ll›k enerji tüketi- mini ve binan›n enerji performans›n› nas›l et- kileyece¤ini görebilir. Benzer flekilde ekserji analiz programlar› da enerjinin kullan›m ka- litesini ortaya koyacakt›r. Di¤er yandan, bu tür programlar›n ülke- mizde yayg›n biçimde kullan›m›n›n önünde- ki engellerden birisi istatistiki ifllemlerden geçirilmifl güvenilir ve bu programlar›n oku- yabilece¤i formatta d›fl hava bilgilerinin bu- lunmamas›d›r. En k›sa sürede, örne¤in Ba- y›nd›rl›k ve ‹skan Bakanl›¤› taraf›ndan yetkin bir kuruma (örne¤in ‹TÜ Meteoroloji Mü- hendisli¤i Bölümü) bu çal›flman›n yapt›r›la- rak kamuoyu ile paylaflmas› çok yararl› ola- cakt›r. Ayr›ca bilinçlenme ve genç mühen- dislerin e¤itimi için binalar›n enerji perfor- mans› ve ekserji analizleri konular›nda ilgili kurum ve derneklerin rehber kitapç›klar ya- y›nlamas› gerekmektedir. Bu kitapç›klarda konu hakk›nda bilgiler, referanslar, prog- ramlar›n tan›t›lmas› ülkemizden ve dünya- dan iyi örnekler verilmelidir. Ayr›ca bu kitap- ç›klar ücretsiz veya düflük bedellerle kullan›- ma sunulmal›, zaman içinde gelifltirilmelidir. Bu tür çal›flmalar projeler halinde yürütülebi- lirse daha sa¤l›kl› ve h›zl› sonuçlar ortaya ç›- kabilecektir. Bu ba¤lamda toplant›lar, atölye çal›flmalar› haberler, internet gibi yöntemler- le bu çal›flmalar kamuoyuyla paylafl›labilir. Sonuçta bu gibi çabalar bina sektöründen kaynaklanan CO 2 emisyonlar›n›n azalt›lma- s›na ve örne¤in yenilebilir enerji teknolojile- rine dönüflüme (yeni isitihdam olanaklar›na), enerjinin ekserji verimlili¤i yüksek biçimde üretilerek (örne¤in kojenerasyon ve trijene- rasyon sistemleri) da¤›t›l›p kullan›lmas›na yönelik önemli katk›lar sa¤lanabilir. 5. Di¤er Aktiviteler Ekserji konusunu gelifltirmek ve tan›tmak amac›yla “The International Society of Low Exergy Systems in Buildings (LowEx Net)’ ad- l› bir kurum kurulmufltur. Bu kurumun üye- leri ekserji alan›ndaki fark›ndal›¤› gelifltirme- ye çal›flmaktad›rlar. Benzer flekilde, ASHRAE Technical Group 1 (TG1) “Exergy Analyses for Sustainable Buildings” da bu amaçla teknik bilgi üretmek için çal›flmalar yürüt- mektedir. Kaynakça 1. D. Schmidt and M. Shukuya (2003) “New Ways Towards Increased Efficiency in the Utilization of Energy Flows in Buildings”. In: Proceedings to the Second International Building Physics Conference 2003, September 14-18,2003, Leuven, Belgium. pp. 671-681. 2. Annex 49 (2007) “Energy Conservation in Buildings and Community Systems-Low Exergy Systems for High Performance Buildings and Communities”, Homepage. 3. D. Schmidt (2004) “Design of Low Exergy Buildings-Method and a Pre-Design Tool”. In:The international Journal of Low Energy and Sustainable Buildings, Vol. 3 (2004), pp. 1-47. 4. M. Shukuya and A. Hammache (2002) “Introduction to the Concept of Exergy-for a Better Understanding of Low- Temperatur-Heating and High-Temparature-Cooling Systems”, VTT Research Notes 2158, Espoo, Finland. 5. ECBCS (2007) “Energy Conservation in Buildings and Community Service Program”. International Energy Agency. Homepage: http://www.ecbcs.org . 6. LowExNet (2007) “Network of the International Society for Low Exergy Systems in Buildings”. Homepage: http://www.lowex.net . Ekserji Analiz Metotlar› Ekserji üretimi ve yenilenebilir enerji kaynaklar› Düflük ekserjili sistemler Toplumsal seviye Bilgi transferi ve yay›lmas› Bina seviyesi Düflük ekserjili binalara yönelik çal›flmalar