Yeşil Bina Dergisi 38. Sayı (Temmuz-Ağustos 2016)

24 YEŞİL BİNA / AĞUSTOS 2016 GÜNCEL Yeşil Binalarda LCA Kredileri Üzerine Değerlendirme Dr. Hüdai Kara Metsims Sustainability Consulting / Kurucu Ortak ve Yönetici ÇEDBİK Malzeme Komitesi Başkanı malzemeler kaynaklı seragazları emisyon- larının kg CO 2 cinsinden hesaplanması ile elde edilir. Bu anlamda bağımsız doğ- rulanmış ISO 14025 standardı uyumlu Çevresel Ürün Beyanı (EPD) 1 belgesi olan yapı malzemeleri öne çıkmakta ve tercih sebebi olmaktadırlar. EPD Belgesi olma- yan ürünlerde Türkiye’de üretilen yapı malzemeleri spesifik çevresel performans verilerini içeren TLCID 2 veritabanı kul- lanılabilir. Bina türüne göre değişmekle birlikte aşağıdaki yapı elemanlarının seragazları etkilerinin değerlendirilmesi gerekmektedir: • Dış cephe duvarları • Pencereler • Çatı • Üst kat döşemeler • İç Duvarlar • Zemin ve Zemin kaplamaları Eğer bina boyutunda kapsamlı bir LCA çalışması yapılması durumunda 3 malzemelerinin üretimi ve nakliyesi başta olmak üzere yapım aşaması, bina kulla- nımındaki enerji tüketimleri, bakım mal- zemeleri ve bina yaşam sonu etkilerini değerlendirir. “Karbon Ayakizi”, yapı malzemeleri kaynaklı bütünsel karbon (embodied carbon) dahil olmak üzere binanın tüm evrelerinde tüketilen enerji dahil kaynakların iklim değişikliğine olan etkisini ifade ederken; “LCA”, iklim deği- şikliği dahil yirminin üzerinde çevresel etkiyi aynı anda kantitatif olarak değer- lendirebilen bir yöntemdir. İngiliz BREEAM Yeşil Bina Sertifikası BREEAM 2014’te LCA çalışmaları ile ilave krediler elde edilebilir. Bu krediler “Mat 01 Life Cycle Impacts” bölümünde belirtilmiştir ve toplamda 9 puan kazanma fırsatı sunulmaktadır. Bu sayede BRE- EAM Excellent almış bir proje LCA kredi- leri ile BREEAM Outstanding seviyesine çıkabilir. Bu kredileri elde etme maliyeti diğer kredilere göre çok daha uygundur. Bu kredilerin 6 puanı binada kullanılan T ürkiye’de Yeşil Bina konusu hızla gelişmektedir. Rakamlara bakılırsa her sene yaklaşık yüze yakın proje Türkiye’de en çok popüler olan Amerika çıkışlı LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) sertifikalandır- masına gitmektedir. 2016 yılı başında yaklaşık 447 proje bu sertifikayı almış. Fakat süreci devam edenlerle bu rakamın 550’nin üzerinde olduğu biliniyor. İngiliz BREEAM ve Alman DGNB sertifika sis- temleri LEED’i takip ediyor. Türkiye’ye LCA (Life Cycle Assess- ment) konusunu getiren ve akademis- yenler dahil birçok profesyonelin yetiş- mesini sağlayan biri olarak “LCA ve Yeşil Binalar ilişkisi” ve “kazanılacak fırsatlar” konusunda sürekli sorulara muhatap olu- yorum. O nedenle konuyla ilgili aklınıza takılabilecek tüm bilgileri bu yazımda paylaşıyorum. LCA çalışmaları ISO 14040/44 stan- dardında çerçevesinde yapılır. Bu bağ- lamda Karbon Ayakizi ve LCA terimleri sürdürülebilir yapılar için kullanılmakta- dır. Her iki terim, bina boyutunda yapı 1 EPD Turkey, ISO 14025 EPD Belgelendirme Sistemi, www.epdturkey.org 2 Turkish Life Cycle Inventory Database, Sürdürülebilir Üretim Ar-Ge ve Tasarım Merkezi, www.surdurulebiliruretimmerkezi.org