Yeşil Bina Dergisi 36. Sayı (Mart-Nisan 2016)

38 YEŞİL BİNA / NİSAN 2016 DAIKIN Satış Danışmanlık ve Ürün Departmanı Müdürü Turgay Yay: “Enerji Tasarrufu Yüzde Elliyi Geçecek” YEŞİL BİNA / Prokon-Ekon Şirketler Grubu Yönetim Binası P rokon-Ekon projesi en başından itibaren yüksek bir Yeşil Bina serti kası hede yle başlamıştı. Sistemin, su soğutmalı VRV sistem olması kararı alınmasında, sistemin sudan havaya ısı pompası olması, hem soğutkan devresinde, hem de su tarafında olmak üzere double ısı geri kazanımı yapabilmesi ile yük- sek enerji tasarrufu sağlaması etkin olmuştur. Su soğutmalı VRV sisteminin, ısı alışverişi yaptığı su sıcaklığının 10 ile 45 °C arasında olması ısıtma veya soğutma yapması için yeterlidir. Burada su tarafının 25-30 °C arası sıcaklıkta dizayn edilmesi, ister ısıtma talebi, isterse soğutma talebine sistem cevap vere- bilmektedir. Kışın düşük sıcaklıkta ısıtma, yazın da yüksek sıcaklıkta soğutma, yani dış ortam sıcaklığından bağımsız bir ısı pompası sistemi tasarlandı. Sudan havaya ısı pompası sisteminde kış çalışmasında defrost yoktur. Düşük sıcaklıkta kazan desteğiyle ısı pompası verimliliğine katkı sağlanır. Ayrıca Ankara’nın havası kuru olduğu için yazın da soğutma kuleleri daha verimli bir şekilde çalışır. O anlamda da su soğutmalı VRV sistemimiz binanın ana ısıtma-soğutma yükünü alması açısından önem kazandı. Su soğutmalı VRV sistem, düşük karbondioksit salımı ile bina ihtiyaçlarına çevre dostu çözümler sunan bir sistem. Bu kapsamda teorik olarak yüzde kırk- lara varan bir enerji tasarrufu sağlamalarına rağmen Prokon-Ekon binasında bu oranın yüzde ellileri geçeceğini öngörüyoruz. VRV (Variable Refrigerant Volume/Değiş- ken Soğutucu Akışkan Debisi) üç borulu sis- tem, aynı anda hem ısıtma hem soğutma yapabilen bir sistem. Heat Recovery (Isı Geri Kazanımı) dediğimiz sistem özelliğinden dolayı binanın bazı yerlerinde ısıtma yapı- lırken bazı yerlerinde soğutma yapılabiliyor. Dış üniteler, kazan ve kule devreye girmeden iç yüklerin üçüncü boru vasıtasıyla birbirine aktarılmasıyla enerji verimliliği sağlanıyor. Örnek olarak, dış ünitenin kapasitesi 100 ise, bunun 50’siyle ısıtma, 50’siyle soğutma yapılıyorsa havadan havaya ısı pompalarına göre yüzde 50 gibi bir enerji tasarrufu sağ- lanıyor. Bunu Heat Recovery’nin hem soğu- tucu akışkan tarafında iç üniteden iç üniteye aktarmamızla, hem de dış üniteler bazında, su tarafında yapabiliyoruz. Örneğin, bina kış mevsiminde tümüyle ısıtılırken, iç yüklerinden dolayı toplantı veya konferans salonu gibi iç yüklerin fazla olduğu mekanlarda soğutma talebi olabiliyor. O zaman soğutma iste- yen tarafımız su devresine ısıyı atıyor. Diğer taraftan ısıtma ihtiyacı olan yerlerde bu ısıyı çekip içeriyi ısıtmaya çalışıyor. Bu da ikinci bir enerji kazanımına, ikinci Heat Recovery’e neden oluyor. Bu da sistem verimliliğinin 5-6 gibi değerlerden 10 gibi değerlere çıkmasını sağlıyor. Yine tasarım şartındaki su sıcaklık- ları, düşük sıcaklıklarda, 30-35 °C gibi kazan suyunun ana kaynağında düşük sıcaklıkta olması, yoğuşmalı kazan ve absorpsiyon veri- mini artırıyor. Yine havalandırma tarafındaki klima santrallerinin ısıtma-soğutma sistemi de su soğutmalı VRV sistem ile karşılandı. Genelde Türkiye’de 30 °C ve üzeri sıcak- lıklardır fakat Ankara soğuk ve daha kuru bir iklim olduğu için su tarafı dizayn sıcaklığı 25-30 °C’ler arasında tutulmaya çalışılıyor. Bu set edilen sıcaklığın üzerine çıkılıyorsa soğutma talebi artıyor, dolayısıyla soğutma kulesi devreye giriyor. Set edilen sıcaklığın altına inildiğinde de otomasyonla kazan dev- reye giriyor. Bu su tarafı otomasyonuyla düşük sıcaklıkta çalışarak hem enerji tasarrufu sağ- lanırken hem de ideal konfor şartları iç tarafta VRV sistemle yakalanmış oluyor. İç tarafta iç üniteler, odayı set edilen mahal sıcaklığını +/- 0.5 derece toleransla kontrol edebiliyor. Bu da odadaki istenen iç ortam sıcaklığının ideal ve homojen olmasını sağlıyor. VRV’de iç ortamda soğutucu akışkan kul- lanılması ve üç borulu olması, ihtiyaca hızla cevap verilebilmesini sağlıyor (Özellikle 4 FC sistemlerine göre). Çünkü işletme şartları değişkendir. Biz iç üniteleri her ne kadar yüzde yüz kapasitelere göre tasarlasak da gün içi yoğunluk farklı olabiliyor. Yüzlerce kişinin çalıştığı Prokon-Ekon gibi bir rmada da bu yoğunluk, bina içi ısıtma-soğutma yükü gün içi değişken olmasına neden olur. Değişken debili soğutucu akışkanlı VRV sistem, buna ideal bir cevap veriyor. VRV IV sistemi ile sektöre sunduğumuz, yine patentli çözümümüz VRT (Variable Refri- gerant Temperature) soğutucu akışkan debi- sinin kontrolünün yanında soğutucu akışkan sıcaklığının kontrolünü de sağlıyor. Sistem kısmi yüklerde çalışıyorsa, daha düşük eva- porasyon sıcaklığında çalıştırıp daha fazla enerji harcamaktansa, evaporasyon sıcaklı- ğını yukarı çekip, daha az kompresör enerji sar yatıyla cevap veriyor. Bu sayede dış ortam sıcaklığıyla iç yüklerin kapasite ihtiyacını azal- tıyoruz ve diğer sistemlere göre kendi içinde, dış ünite kapasitesine göre değişmekle birlikte yüzde 28 gibi ilave bir verimlilik elde ediliyor.