Yeşil Bina Dergisi 33. Sayı (Eylül-Ekim 2015)

YEŞİL BİNA / EKİM 2015 53 ve bu da fabrika verilerine göre belirlenen kapasitesinin %71’ine denk gelmektedir. Şekil 6b’de gösterilen günlük ortalama değerler şu şekilde belirlenir; soğutucu jeneratörüne sağlanan toplam enerji miktarı 527.1 kWh, net güneş enerjisi kazanımı 213.7 kWh ve güneş enerjisin - den faydalanma oranı %41, kolektör alanı ortalama verimi 0.481, toplam üretilen soğutma enerjisi 198 kWh ve soğutucu COP değeri 0.38’dir. Santralin bir gün boyunca aktif olarak çalışma sonuçları Şekil 6c’de verilmiştir. Soğutucunun gün boyunca 22 saatlik aktif çalışması sonucunda ortalama soğutma kapasitesi soğutma talebine bağlı olarak 26.1 kW olarak ölçülmüştür ve bu da nominal kapasitesinin %74.4’üne tekabül eder. Fakat, bahsedilen gün için, soğutucu jeneratörüne sağlanan toplam enerji mik - tarı 709.12 kWh, net güneş enerji kaza - nımı 234.63 kWh, güneş enerjisinden faydalanma oranı 0.331, kolektör alanı ortalama verimi 0.492, üretilen toplam soğutma enerjisi 572.9 kWh ve soğu - tucu COP değeri 0.8 olarak ölçülmüştür. Şekil 6d’de dış hava sıcaklığı 25 °C ve nemli bir havanın mevcut olduğu bir gün için santralin karakteristik sonuçları veril - miştir. Soğutucunun 18 saat aktif olarak çalışması sonucunda, soğutucu ortalama soğutma kapasitesi, nominal kapasite - sinin %46.4’üne tekabül eden 16.23 kW seviyesinde ölçülmüştür. Aynı gün, soğutucu jeneratörüne sağlanan toplam enerji miktarı 442.2 kWh, net güneş enerji kazanımı 163 kWh, güneş enerjisinden faydalanma oranı 0.368, kolektör alanı ortalama verimi 0.352, toplam üretilen soğutma enerjisi 292.2 kWh ve soğutucu COP değeri 0.661 olarak ölçülmüştür. Şekil 6’da görülen enerji kazanım miktar - larına (Şekil 6a hariç) bakıldığında, hem güneşli ve açık günler hem de bulutlu günler için anlık güneş radyasyonunun neredeyse eşit olduğu, günlük güneş enerjisinden faydalanma oranlarının 0.33 ila 041 arasında değiştiği, kolektör alanı veriminin 0.352 ila 0.492 değerlerinde ve soğutucu COP değerinin ise 0.37 ila 0.81 arasında değiştiği gözlemlenmiştir. Günlük soğutma enerjisi talebinin, soğutucu COP değerine olan etkisini açıklamak için, 3 yıl boyunca elde edilen sonuçlar Şekil 7’de toplu olarak gösteril - miştir. Şekil 6a’da, 2004 yılında bir günlük işletme verilerini gösteren durum, sant - ralin enerji kaynağı olarak sadece güneş enerjisi kullanmasına bir örnek olması açısından seçilmiştir. Santralin kontrol sistemi, serbest soğutma yapılabildiği zaman, soğutucu yerine serbest soğut - maya öncelik verilmesi maçıyla program - lanmıştır. Bu yüzden, Şekil 7’de gösterilen COP değerlerinin farklılaşması ana olarak soğutucunun fabrika çıkışı verilerine göre farklı şartlarda çalışması sonucu oluş - muştur. Kaydedilen santral verilerinden, soğutucunun COP değerinin, soğutma talebinin düşük olduğu günlerde daha düşük olmasının en önemli etkeninin, bu günlerde serbest soğutmanın daha çok kullanılabilmesi sonucu soğutu - cunun soğutma yükünün azalmasıdır. Şekil 7’den görülebileceği üzere sıcak günlerde, soğutma talebi 600 kWh civa - rında iken ortalama soğutucu COP değer - leri, üreticinin verdiği nominal değerlere oldukça yakın olan 0.6-0.7 civarlarında olduğu görülmektedir. Bu koşullar altında ve serbest soğutma yapılmadığında soğu - tucu üreticinin sağladığı nominal COP değerlerine uygun olarak çalışmaktadır. 4.4. Güneş Enerji Sistemi Optimizasyonu Santralin kolektör alan büyüklüğü, I= 750 W/m 2 , ortalama kolektör verimi 0.45 ve COP değeri 0.7 olarak bulunduğu coğ - rafi konum için daha önceden belirlenen değerlere göre tasarlanmıştır. Santral - den elde edilen veriler ile tekrar yapılan hesaplamalar sonucu bulunan 4.23 (m 2 / kWsoğuk) değeri, Kuzeybatı Almanya’da termal güç ile çalışan soğurmalı soğutu - cular için maksimum güneş enerjisinden faydalanma oranına ulaşabilmek için tav - siye edilen değerdir. Ayrıca, 2002 Ağustos ile 2007 Kasım tarihleri arasında, güneş enerjisi sisteminin Enstitü’nün ısıtma sis - temine olan katkısının 8125 kWh olduğu da burada belirtilmelidir. Orta Avrupa iklim koşulları hem ısıtma hem de soğutma amacıyla güneş enerjisinin kullanımından fayda sağlayabilecek bir yapıdadır. Enerji maliyetleri gittikçe artmakta iken, güneş enerjisi sistemleri geleneksel sistemlere ciddi bir alternatif olabilmektedir. Şekil 7. Soğutucu günlük ortalama performans katsayısının (COP) soğutma enerjisi ile olan bağıntısı