Yeşil Bina Dergisi 33. Sayı (Eylül-Ekim 2015)

48 YEŞİL BİNA / EKİM 2015 mıştır. Bu sistemde 151 m 2 alana sahip düz güneş kolektörleri, 2.5 m 3 hacimli bir sıcak su depolama tankı ve yedek bir gazlı ısıtma sistemi bulunmaktadır. Özetlersek, halihazırda dünya gene - linde işletilmekte olan ve iklimlendirme amaçlı olarak kullanılan LiBr-H2O soğur - malı soğutucular, farklı COP değerleri ile %39 ila %95 arasındaki oranlarda güneş enerjisinden yararlanma oranına sahiptirler. Fakat, bildiğimiz kadarıyla entegre olarak kombine edilmiş bir ser - best soğutma ve güneş enerjili tek geçişli lityum bromür-su soğurmalı soğutma sis - temi ile ilgili herhangi bir yayın yoktur. Bu çalışmada serbest soğutma ve güneş enerjili tek kademeli LiBr-H2O absorbsiyonlu soğutma sistemin entegre olarak çalıştığı bir klima santralinin 5 yıllık çalışma süresince yapılan perfor - mans değerlendirmesi vardır. Bu santral Oberhausen-Almanya’da bulunan Fraun - hofer Institute altyapısına entegre olarak çalışmaktadır. Bu santral 2002-2004 ara - sında, tipik Orta Avrupa iklim koşulları altında sadece güneş enerjisi ile çalış - mıştır. 2005’ten günümüze kadar olan süre içerisinde ise bu sistem Enstitü’nün ısıtma sistemine entegre edilerek ısıtma mevsiminde ısıtma sistemine destek ola - rak kullanılmakta ve soğutma mevsiminde ise güneş kolektörlerinden elde edilen ısının soğutucu için yeterli gelmemesi halinde Enstitü’nün ısıtma sistemi (gaz kazanı ve mikro gaz türbini) destek olarak kullanılmaktadır. Bu santralde 35.17 kW kapasiteli soğurmalı soğutucu, brüt alanı 108 m 2 ve net alanı 72 m 2 olan vakum tüplü kolektörler, 6.8 m 3 kapasiteli bir sıcak su depolama tankı, 1.5 m 3 soğuk su depolama kapasitesi ve 134 kW gücünde bir soğutma kulesi bulunmaktadır. Bu klima santrali 270 m 2 lik bir alana hizmet vermektedir. 2. Santral Tanımı, Ölçüleri, Veri Elde Etme ve İşleme Sistemi Oberhausen-Almanya’da bulunan Fraunhofer Institute (51°28°N enlem ve 6°51°E boylam) bünyesindeki laboratu - varlar, görüşme odaları ve 3 adet ofis odası, serbest soğutma ve güneş enerjili soğurmalı soğutma sistemini kombine bir şekilde kullanan entegre bir klima sis - temi ile soğutulmaktadır. Ofis odaları için sadece iş saatleri içerisinde soğutulma ihtiyacı duyulmakta fakat laboratuvarlar için 24 saat boyunca soğutulma ihtiyacı bulunmaktadır. Güneş enerjisi sistemi ayrıca Enstitü’nün ısıtma sistemine entegre edilerek ısıtma mevsimlerinde güneşli günlerde ısıtma sistemine destek olması sağlanmıştır. Şekil 1’de şematik diyagram görülebilir. Bu santralin en önemli bileşenleri çatıya monte edilmiş vakum tüplü güneş kolektörleri, 35.17 kW kapasiteli tek kade - meli LiBr-H2O soğurmalı soğutucu, bir sıcak su depolama tankı, bir soğutma kulesi, serbest soğutma ısı değiştiricisi, çatıya monteli ısı atımlı ısı değiştirici, pom - palar, kontrol sistemi, su filtreleme sis - temi, basınç dengeleme sistemi ve diğer bazı yardımcı ekipmanlardır. Ayrıca sis - tem 4 ana akış devresinden oluşmuştur. Bunlar, güneş enerji devresi (antifiriz sıvısı eklenmiş), sıcak su devresi, soğutulmuş su devresi ve soğutma suyu devresidir. Bu devreler generatörde soğurmalı soğutucu, buharlaştırıcıda, soğurucuda ve yoğuştu - rucuda etkileşime geçerler. Hem soğutma suyu hem de soğutulmuş su devreleri serbest soğutmalı ısı değiştiricisinde etki - leşime geçerken buna ek olarak güneş enerji devresi sıcak su devresi ile HE1 plaka tipi ısı değiştiricisinde etkileşime geçmektedir. Enerji verimliliğini artırma ve karbon ayak izini düşürme çabaları gittikçe art- makta iken serbest soğutmalı soğutucu- ların popülerliği de gittikçe artmaktadır. Bu santralin en önemli özelliği maliyet- siz bir şekilde elde edilen soğuk su ile yapılan serbest soğutmadır. Şekil 1. Soğutma sisteminin şeması. Burada B, depolama tankı; H, ısı değiştirici ve P, pompa anlamına gelmektedir. MAKALE