Yeşil Bina Dergisi 29. Sayı (Ocak-Şubat 2015)

48 YEŞİL BİNA / ŞUBAT 2015 TAV İnşaat Yapısal Tasarım Koordinatörü Ahmet Çıtıpıtıoğlu “Türkiye’nin İlk LEED Sertifikalı Terminali Olacak” Statica Mühendislik Genel Müdürü Cem Özer “Çatılar Kritikti” “B irçok düzensizliğe de sahip yapının esas kritik kısımlarını çatılar oluşturuyordu. Binada çeşitli özelliklerde çatı sistemleri bulunuyor. Yapı, Türkiye’deki en büyük deprem tesirine göre tasarlandı. Binanın üze - rine gelen tesirler ve deformasyonlar önemliydi. Çok ilginç bir mimarisi olan binanın çeşitli yerlerinde 25 metre yüksekliğindeki kolonlara oturan 80 metre açıklıklı kirişler, çatılar var. Oldukça narin bölümleri olan binanın bazı bölümleri rijit, bazı bölümleri ise esnek. Bu bölümler arasında davra - nış farklılıkları bulunuyor ve bunları tolere eden yapısal önlemler almamız gerekiyordu.” “Örneğin çatı sistemleri arasında farklı blokları köprü gibi geçen çözüm - ler oldu... Origami çatının elemanları buna örnek verilebilir. Bir tarafta tonoz çatının bastığı kolona basıyor, öbür tarafta iskelenin bastığı kolona basıyor ve iki blok birbirine göre artı-eksi 30 cm hareket ediyor. Bu harekete müsaade veren teflon üzerinde kayan mesnetler oluşturduk. Benzer konu cephe açısın - dan da önemliydi. Cephe elemanları, teleskobik bir sistemle hem yatayda hem de düşeyde harekete müsaade ediyor. Hepsi özel imalatlardı.” PROJE / Adnan Menderes Havalimanı İç Hatlar Terminali “İ zmir Adnan Menderes Havalimanı İç Hatlar Ter - minali için LEED sertifikas - yonu başvurusu Aralık 2012’de yapıldı. Proje Direktörü Meh - met Ali Türkel ile Proje Müdürü Fatih Kan, projenin yeşil ve sürdürebilir olması için gerekli tüm girişimlerde ön ayak oldu - lar. Adnan Menderes İç Hatlar Terminali Binası, Türkiye’nin ilk LEED sertifikalı havalimanı terminali ve en büyük LEED Altın sertifikalı binası olacak. “Havalimanlarında genel olarak sürekli, yük - sek ve çok büyük cepheler bulunur. İzmir terminalinde dış cephelere ek olarak bir - çok iç bahçe için oluşturulan 20-25 metre yüksekliğinde cephelerimiz var. Cepheler genelde belli bir kot veya zeminden çatıya kadar uzanan yapılardır. Yapıda depremden doğan şartname limitlerine uygun da olsa yüksek olmalarından doğan göreceli yoğun hareketlenmelere göre tasarlanmaları gere - kiyor. Tasarımın ekonomik olması açısından cephe düzlemlerine dik yönlerde ana taşıyıcı düşey elemanların alt ve üst bağlantıları çatıya karşı değil, beraber hareke - tine uyumlu olacak şekilde mafsallı olarak detaylandırıldı. Bazı durum - larda ara kot bağlantısı olması gerektiği yerlerde düşey eleman - ların iç yüklerini azaltacak şekilde eleman için de basit mesnetler oluşturuldu. Cephe düzlemindeki hareketlerde ise cepheleri yapıdan ayırıp, kendi yatay sistemini oluş - turduk.” Rüzgar analizi gerekti “Çatı kaplamalar ve cephedeki baskın rüzgar yükü, ‘emme’ oluyor. Özellikle çatı kaplamaların saç bağlantılarında kullanılan vidaların bu emme yüklerine uygun boyutta ve sıklıkta kullanılması gerekli. Havalimanı terminal yapılarında çok büyük ve şekilli çatı - lardaki rüzgar yüklerini belirlemek için rüzgar analizleri yapılmalı. Şartnameler sadece çok basit şekiller için yüklerin hesaplanmasına yeterli. Cepheler için de durum aynı; emme yüklerinin nerede ve ne mertebede olaca - ğını belirlemek bu tür yapılarda el hesabıyla mümkün olmuyor”.