Yeşil Bina Dergisi 27. Sayı (Eylül-Ekim 2014)

24 YEŞİL BİNA / EKİM 2014 nın bir kısmı karşılanabilir. Eğitim birimlerinin önünde meydana bakan cephelerinde konumlanmış sosyal sokak, sınıfların havalandırma ve ısıtması için kullanılmaktadır. Kafeleri ve sosyal mekanları barındıran bu bölge, kışın camları kapatılarak bir “trombe duvar” etkisi gösterecek ve binaların girişlerinin doğal-pasif olarak ısıtılması sağlanacak; yazın ise camlar açılarak, doğal sirkülas - yon ve havalandırmadan yararlanılacaktır. Binaların ve sınıfların ısıtılmasında kışın burada ısınan hava, menfez ya da fanlarla pasif ısıtma için kullanılabilecektir. Ayrıca çapraz havalandırmalar ve atriyumlarda doğal havalandırmalar sağ - lanabilmektedir. Sınıflarda özellikle mev - sim geçişlerine kontrollü ve mümkünse otomasyona bağlı olarak kullanılabilecek CO 2 sensörüyle 1000 ppm’in üstündeki CO 2 konsantrasyonlarında devreye gire - cek bir havalandırma sistemi önerilmek - tedir. Isı geri kazanımlı mekanik/doğal havalandırma sistemleri günümüzde çok düşük enerji harcayarak, yüksek bir hava kalitesi sağlayabilmektedir. Bu sistemler, içerideki ısıyı korumakla birlikte ortama temiz hava sağlayan sistemlerdir. Mimari tasarım olarak, güneşe ve yöne duyarlı bir proje yapıldığı için gerekecek minimum HVAC (havalandırma-ısıtma-soğutma) sistemleri de ısı geri kazanımlı, inver - törlü, COP (verimliliği en yüksek) cihazlar olarak seçilecektir. HVAC ve aydınlatma sistemi ile entegre bina otomasyon siste - minin hem enerji verimliliği ve konforun artırılması hem de işletme verimliliği için zorunlu olarak yapılması gerekecektir. 10 bin kişilik bir kampüs olacağı için kam - püsün ihtiyacı olan enerjinin sağlanması yeterli olamamakta, ancak jeotermal ısı pompalarının devir daim sistemlerinin çalışması için yeterli enerjiyi üretebil - mektedir. Bu yüzden hibrid bir sistemle, dışarıdan girdi enerji almadan ısıtma ve soğutmanın çözülebileceği düşünülmek - tedir. Sudan veya topraktan elde edilen enerji tüm mekanların ısıtma ve soğut - masına yetmezse, destek olarak güneş kolektörleri kullanmak suretiyle kışın daha çok gerekli olan ısıtma-sıcak su ihtiyacı için yeterli enerjiyi üretmek mümkün ola - bilecektir. Çim çatı, hem yalıtım açısından çok etkili hem de bitki örtüsüne verilen zararın geri kazanılması için yararlı görülmekte - dir. Eğitim birimlerindeki çim çatılar için az su isteyen, yerel bitkiler düşünülmek - tedir. Kampüste işletme ve teknik ekip bulunacak olması, çim çatıların bakımı için olumlu bir etmendir. Pencerelerdeki sızdırmazlık ve cam - lar da enerji verimliliği açısından önem arz etmektedir. Pencerelerde bu yüzden üçlü-ikili cam, gölgeleme katsayıları iyi, U katsayıları yüksek ve yüksek derece - lerde yalıtımlı pencereler düşünülmek - tedir. Bina yalıtımı da ısıtma ve hava - landırmada önemli konulardan birisidir. Mümkün olduğu kadar doğal malzemeli ve TSE 825 standartlarının da üzerinde bir yalıtım sağlanması, binanın az enerji kullanmasını sağlayacaktır. Kastamonu, görece soğuk bir iklim olmasına rağmen güneşten verimli bir şekilde yararlanılabilmektedir. Güneş gözeleri ile çevre aydınlatması ile sınıf aydınlatması, güneş toplaçlarıyla da yurt - lardaki sıcak su ihtiyacı ve ısıtma ihtiyacı - için biyogaz tesisi, kojen-trijen ve rüzgar, fotovoltaik enerji sistemleri de fizibiliteye göre düşünülmelidir. Yağmur Suyu ve Gri Su Kullanımı Yağmur suyunun çatılardan toplan - ması ve hem gölet hem de sulamada kullanılması düşünülmektedir. Burada toplanan sular, basit bir mekanik filt - reyle temizlenerek, özellikle çim çatıların sulamasında kullanılacaktır. Banyo ve musluklardaki “gri” suyun arıtılıp, tekrar klozetlerde kullanılması için de biyolojik arıtma tesisi önerilmektedir. Eğitim alanı ile yurt ve sosyal mer - kezler bölgesinde, meydanın altına yer - leştirilecek iki adet yaklaşık 150 m 3 lük su deposu (gerçek hacim yağmur suyu hesaplamalarından sonra bulunabilir), meydanın üst kotta yer almasıyla, ayrıca kazı yapmaya gerek kalmadan meydanın altında çözülmüştür. Suyu temizleyen bitkiler sayesinde doğal arıtma yöntemi ile göletteki su da temizlenip, içinde yüzülebilecek duruma getirilecektir. Malzeme Kampüste mümkün olduğunca yerli, yerel, doğal, geri dönüşümlü, karbon aya - kizi az yapı malzemeleri (ahşap, bakır vb.) kullanılacaktır. Yatırımcı: T.C. Milli Eğitim Bakanlığı İnşaat ve Emlak Grup Başkanlığı Tasarım: ONZ Mimarlık & Marc Koehler Architects Onat Öktem (ONZ), Zeynep Öktem (ONZ), Marc Koehler (MK), Yardımcılar: David Klinkhamer (MK), Ceyhun Ruhisu Altiok (ONZ), Veerle Rigter (MK), Esat Can Meker (ONZ), Loed Stolte (MK), Besmier Kamberi (ONZ), Tjerk de Boer (MK) Danışmanlar: Arup (Hollanda), Arif Künar Kaynaklar: 1. Akşam Gazetesi, 30 Mayıs 2013 2. Kastamonu Gazetesi, 11 Aralık 2013 PERSPEKTİF