Yeşil Bina Dergisi 26. Sayı (Temmuz-Ağustos 2014)

68 YEŞİL BİNA / AĞUSTOS 2014 MAKALE eşitliklere izin verebilecek derecede esnek olması oldukça önemlidir. Performans gösterge hesaplarını adapte etmek ve modifiye etmek, hızlı ve basit bir şekilde yapılabilmelidir. Matematiksel eşitlikler, bazen enerji tüketim miktarlarını dolaylı yollardan durumunda kalan enerji yöne- timinde çok sık karşılaşılan birim çevrim- lerinde de kullanılabilirler. Örnek olarak: a) Gaz Tüketimi: Genellikle hacim (m³) olarak ölçülür. Enerji tüketimi, top- lam hacim ile birim hacimdeki enerji (kalori değeri, doğalgaz için türüne bağlı olarak 9.7 ve 12.5 kWh/m³ ara- sındadır) miktarının çarpımı bulunur. b) Sıvı Yakıt Tüketimi: Genellikle litre olarak ölçülür. Enerji tüketimi, litre olarak harcanan hacim, yoğunluk (0.820-0.845 kg/litre) ve enerji içe- riğinin (Kalori değeri yaklaşık 11.8 kWh/kg’dır). Entegre sistemler, standart bir internet tarayıcısı ile bütün otomasyon istasyonla- rına uzaktan erişim imkânı vermektedir. Tarayıcı ile tüketim verileri sorgulanabilir ve bütün matematiksel bağıntılar değiş- tirilebilir ve programlanabilir. Uygun bir uzaktan erişim sistemi sayesinde oto- masyon istasyonlarının bulunduğu yerlere gitmek için yapılacak ulaşım masrafları ve zamandan büyük ölçüde tasarruf edi- lebilir ve sistem çalışma esnasında esnek ayarlama imkânlarına sahip olunabilir. Bu sistem aynı zamanda, ek olarak kurulan ölçüm cihazlarının sisteme entegrasyo- nunu da içerir. 3. Elde Edilen Verilerin Arşivlenmesi ve Performans Göstergeleri Tüketim verileri ve normalize edilmiş performans göstergeleri, zamanla olan değişimleri belgeleyebilmek için arşiv- lenmelidir. Enerji tüketimi açısından uzun dönemli değerlendirmeler önemli olduğundan verilerin depolanması çoğun- lukla yönetim seviyesinde olur; çünkü PC tabanlı sistemlerin hafıza kapasitesi, otomasyon sisteminde bulunan veri top- layıcılarına (data logger) göre çok daha yüksektir. Fakat PC’lerin dezavantajı, ani- den kapandıkları takdirde bazı verilerin kaybolma riskidir. Örneğin, sistem gün- celleştirmesi esnasında bu durum yaşa- nabilir. Fakat, yeni gelişmekte olan bir entegre sistem, otomasyon istasyonlarının sürekli olarak hazır bulunma avantajları ile PC’lerin yüksek depolama kapasitesini birleştirmektedir. Bu sistemde otomasyon istasyonu bir “ara depolama” (interme- diate storage) olarak çalışır ve ana bil- gisayarlar kapalı iken tüketim verilerini tampon belleklerinde sınırlı bir süre için tutarlar. Bu süre, verilerin büyüklüğüne bağlı olarak haftalarca uzunluğunda ola- bilir. Ana bilgisayar açıldığında, verileri otomasyon istasyonlarından transfer ede- rek, uzun vadeli arşivleme için veri taba- nına kaydeder. Bu yöntem sayesinde, tüketim verileri güvenli bir şekilde takip edilebilir. Ana bilgisayardaki veri tabanı, şirketin yedekleme sistemine entegre edi- lerek verilerin güvenliği garanti edilebilir. 4. Verilerin Görselleştirilmesi Bu bölümde, tüketim verilerinin gör- selleştirilmesi ve analizi ile optimizasyon potansiyelinin ortaya çıkarılması konu- suna yoğunlaşılacaktır. Görselleştirme, elde edilen verilerin insanların kolayca anlayabileceği şekilde görsel formlara dönüştürülmesidir. Görselleştirme kali- tesi, bir yerdeki optimizasyon potansiyelini ortaya çıkarabilmesi açısından önemlidir. Basit görselleştirmeler bile, kullanıcı dav- ranışlarını ve ekipman ayarlarını değiş- tirme suretiyle önemli tasarruflar yapıl- masını sağlayabilir. Örnek 2: Burada bir süpermarket ile ilgili değer- lendirme verilmiştir. Pek çok süpermar- ketin elektrik tüketiminin uzun bir süre aralığında görselleştirilmesi, elektrik tüke- timinin geceleri, süpermarket kapalı iken yüksek olduğunu göstermiştir. Bunun sebebi ise otopark aydınlatmasının sürekli olarak açık olmasıdır. Aydınlatma kontrol zamanlaması, süpermarketin açılış-kapa- nış saatlerine göre ayarlandığında, gece- leri dış aydınlatma için kullanılan elekt- rikten %75 oranında tasarruf edilmiştir. 5. Grafiksel Değerlendirmede Farklı Olasılıklar Modern otomasyon sistemlerinde, otomasyon istasyonlarında bile grafiksel değerlendirme yapmak mümkündür. Fakat depolama kapasitelerinin düşük olması bu tür değerlendirmelerin ancak daha kısa zaman aralıklarında yapılmasını sağlayabilir. Modern otomasyon cihazları, rapor- ların otomatikleştirilmiş bir şekilde PDF formatında, mail ile yollanması ve verilerin analizi ve tablolanması amacı ile popüler hesap tablosu programlarına transfer edil- mesini sağlamasının yanı sıra, grafiklere Şekil 3: Müşteri tiplerine göre günlük, aylık ve yıllık tüketimin bir pasta grafik yardımı ile görselleştirilmesi Şekil 4: Eğilim eğrisi ve yığılmış çubuklar ile gösterilen günlük enerji tüketim karakteristiği Lejant: 1: Soğutma 2: Musluk Suyu 3: Elektrik