Yeşil Bina Dergisi 26. Sayı (Temmuz-Ağustos 2014)

66 YEŞİL BİNA / AĞUSTOS 2014 larından otomasyon ve yönetim seviyele- rine nasıl ulaştırılacağını da içerir. Genel- likle bu amaç için anayol sistemi (bus system) kullanılır. Ölçülen tüketim değerleri enerji tüke- timi konusunda tek başlarına bir anlam ifade etmemektedir. Ölçülen tüketim veri- lerinin anlamlı hale gelmesi için norma- lize edilmesi gereklidir. Normalize etme işlemi ile karşılaştırmaların yapılabilmesi için gerekli olan enerji performans gös- tergeleri üretilmektedir. Örnek 1: 500 m 2 kullanılır alana sahip olan bir A binasının ısı ihtiyacının, teorik olarak benzer yapısal tasarımlı, kullanım alanlı ve coğrafik yerleşime sahip 1000 m 2 alanlı bir B binasından daha az olması bekle- nir. Bu iki binayı karşılaştırabilmek için, enerji tüketimini kullanım alanına göre normalize etmek gereklidir. Bu örnekte enerji performans göstergesi kWh/m² (veya kWh/m 3 )’tür. Karşılaştırma göstermektedir ki (bek- lenenin aksine), B binası metrekare başına daha az enerji harcamaktadır. Yukarıda da bahsedildiği gibi, bu değer- ler B binasının kesinlikle daha verimli olduğunu göstermez. Başka faktörlerin de (kullanım amacı, iklim şartları vs.) enerji verimliliğine önemli etkileri olabilir. Ham tüketim verileri diğer faktörler ile “zen- ginleştirilip” bu tür etkiler dengelenebilir. Isıtılan gün sayısı (Heating degrees- day-HDD), bir binanın ısıtma sezonundaki ısı ihtiyacının bir ölçümüdür ve tüketim verilerindeki hava etkilerini dengelemek için kullanılabilir. Bu durumun aynısı soğutulan gün sayısı için de geçerlidir. VDI 3807, ısıtılan gün sayısının hesap- lamasının, binaya özel bir sıcaklık (mesela 15°C) limiti belirlenmesine ve ortalama dış hava sıcaklığına göre yapılmasını gerektirir. Bu durumda sadece dış hava sıcaklığının sıcaklık limiti altında kaldığı günler hesaplanır. İklim etkilerini den- gelemek için ya ısıtılan veya soğutulan gün sayıları ve enerji tüketimi ortak bir diyagramda zamana göre gösterilir ya da ısıtılan-soğutulan gün sayıları doğrudan normalizasyon için kullanılabilir. Örnek olarak, enerji tüketimi ısı ihtiyacına göre normalize edilmesi: Ölçülen tüketim değeri, verilen periyod aralığındaki ısıtı- lan gün sayısına bölünür ve kWh/HDD birimini enerji performans göstergesi ola- rak kullanır. Farklı normalizasyonların kombinas- yonları da kullanılabilir: İklim dengeleme ve normalizasyon aynı anda kullanım ala- nında tek bir enerji performans göstergesi olarak kullanılabilir (kWh/(HDD*m²). Kullanılacak enerji performans göster- gesi, büyük oranda, bina kullanıcısının “enerji verimliliğini” nasıl tanımladığına bağlıdır. Bir bira fabrikası sahibi için, üre- tilen her şişe başına düşen enerji miktarı olabilir. Okullardan sorumlu bir belediye yönetimi için ise metrekare başına düşen tüketim ve ders saatleri, en faydalı tanım olabilir. Bir enerji yönetim sisteminin tasa- rımı esnasında, kullanıcıya anlaşılabilir gelen bir enerji performans göstergesi tanımlamak esas öneme sahiptir. Sistemde kullanılan ekipmanların, farklı normalizasyonlara ve verileri zen- ginleştirmek için kullanılan matematiksel A ve B binasının ısıl enerji ihtiyaçlarının farklı kullanım alanlarına göre karşılaştırılması Tesis Net kullanım alanı Isıtma için kullanılan yıllık enerji miktarı Normalize edilmiş yıllık enerji tüketim değeri A Binası 500 71,500 kWh 143 KWh/m 2 B Binası 1,000 125,000 kWh 125 kWh/m 2 Şekil 1: Asıl tüketim değerlerinin ısıl enerji ihtiyacı ile zamana bağlı karşılaştırması. Karşılaştırılabilir ısı ihtiyacı için (1 ile 2 arası), optimizasyon amacı ile tüketim düşürülmüştür. Şekil 2: Isıl enerjisi ihtiyacına göre normalize edilmiş tüketim (HGT, HDD anlamındadır) MAKALE