Yeşil Bina Dergisi 25. Sayı (Mayıs-Haziran 2014)

Yenilenebilir Enerji ile Havalandırma T icari ve endüstriyel amaçlar için kullanılan çatı aspiratörlerinde geliştirilen iki yeni ürün tamamen yenilenebilir enerjiyle çalışıyor. Çevre dostu çatı aspiratörleri olarak SODEX 2014 Fuarı’nda Havak A.Ş. standında sergilenen söz konusu ürünler elektrik tüketmediklerinden, sağladıkları enerji tasarrufu ile kendi bedellerini kullanıma bağlı olarak yaklaşık iki yıl süresinde amorti edebiliyorlar. Rüzgar Tahrikli Çatı Aspiratörleri Üretim alanları, depolar, marketler, tavuk çiftlikleri gibi geniş ve tek katlı binaların çatılarında kullanılan bu fanlar, çok düşük rüzgar hızlarında bile döne - rek havalandırma sağlıyorlar. Aspiratö - rün rüzgâr altında kalan kısmında oluşan düşük basınçla, bu bölgeye doğru ilerle - yen iç hava, kanatlar arasından dışarı çıkı - yor, bu şekilde sürekli bir hava emişi sağ - lanıyor. Rüzgârın hiç olmadığı anlarda bile sıcaklık farklılıkları ve ısı akışı yüzünden havalandırma daima sağlanmış oluyor. Bu aspiratörlerde kullanılan dikey kanatlar, tüm rüzgâr hızlarında daha iyi verim sağlıyor, küresel şekilli aspiratörlere nazaran emiş kapa - sitesi üç kat daha fazla oluyor. Dış hava şartlarında çalışacağı için korozyona dayanıklı olarak alüminyum malzemeden yapılan aspiratörlerin ömrü de çok uzun. Rulmanlı yataklama sayesinde çok düşük rüzgar hızlarında bile kolayca dönebiliyor. Değişik çaplarda üretilen bu aspiratörler, bütün yıl boyunca havalandırma sağlıyor. Kış şart - larında havalandırmanın azaltılması iste - nildiğinde, motorlu ve uzaktan kumandalı bir damper ile hava geçişi istenen oranda daraltılarak debi ayarlaması yapılabiliyor. Örneğin Ø 900 mm çapındaki bir aspira - tör, 4,5 m/s rüzgar hızında 12.500 m³/h hava boşaltabiliyor. Kışın rüzgar hızının daha fazla olduğu zamanlarda bu debi artıyor. Isı kaybı olmaması amacıyla hava - landırmanın azaltılması istendiğinde bu damperle kolayca ayar yapılabiliyor. Güneş Enerjili Çatı Aspiratörleri Evlerin çatı araları genellikle sakla - nan eşyalar için depo olarak kullanılıyor. Ancak yazın çatı aralarında 70 °C’lere çıkabilen aşırı bir sıcaklık artışı oluyor, bu yüksek sıcaklık eşyalara zarar verdiği gibi, alt kata da geçerek binanın klima - sına olumsuz etki yapıyor, enerji maliyetini artırıyor. Kışın ise çatı arasında rutubet yükseliyor, yine bu da eşyalara zarar veri - yor. Evlerin çatı arası havalandırması veya diğer amaçlar için geliştirilen bu aspiratör - ler, güneş panellerinin ürettiği 15 W veya 30 W enerjiyle çalışıyor. Güneş enerjili çatı aspiratörleri, çatıda sessiz bir şekilde çalışarak, çatı arası - nın havasını boşaltıyor. Sıcaklık kontrolü ile 25 °C’nin altında durup, 27 °C’nin üstünde çalışabiliyor. Nem kontrolü ile de yüzde 65 nemde durup, yüzde 75 nemde çalışabiliyor. İsteğe bağlı olarak uygulanan çevre kontrol sistemi ile güneş varken fan güneş enerjisi ile çalışıp, güneşin olma - dığı zamanlarda ise binanın elektriğini bir transformatörle kullanabiliyor. Bina elektriğini kullandığında, her yarım saatte 8 dakika çalışmak üzere programlana - biliyor. Aspiratörün güneş paneli tamamen dönebiliyor ve ayarlanabiliyor. Aspiratörle birlikte verilen pusula yardımıyla, paneller güneye doğru yönlendirilebiliyor (Kuzey yarımküre için). Kışın çatı arası sıcaklık 18 °C’nin altına düştüğünde, cihazda bulunan termostat sayesinde aspiratör kapanıyor. Bu termostat kumandası, iste - nildiğinde devre dışı bırakılabiliyor. Güneş enerjili çatı aspiratörleri, enerji maliyetini düşürdüğü gibi, yazın evin daha serin olmasını, kışınsa eşyaların küflenmesini önlüyor. ÜRÜN 52 YEŞİL BİNA / HAZİRAN 2014