Yeşil Bina Dergisi 2. Sayı (Temmuz-Ağustos 2010)

49 A⁄USTOS 2010 / YEfi‹L B‹NA Arif Künar: “Sürdürülebilir Yüksek Performansl› Bir Bina Hedefledik” Eser Yeflil Bina Projesi içinde çevre ve enerji dan›flman› olarak yer alan EDSM Ener- ji Genel Müdürü Arif Künar, projeyle ilgili flu bilgileri veriyor: “Projenin mimar› ODTÜ Mi- marl›k Fakültesi Dekan› Prof. Dr. Haluk Pa- mir, Eser Binas›’n› yeflil sertifikal› olarak birlik- te yapma önerisinde bulunarak, ‘Bunun al- t›ndan kalkabilir misiniz?’ diye sormufltu. Ben de EDSM Enerji’nin bünyesinde yer alan ve ‹ngiltere’de ‘sürdürülebilir binalar’ üzerine master yapan Yüksek Makine Mühendisi Öz- lem Y›lmazer’i de bünyemize kat›p, ‘Sürdü- rülebilir Binalar’ kitab›n›n iki yazar›ndan birisi olan Dr. ‹brahim Çakmanus, ayn› zamanda MATPUM Dan›flman› da olan Prof. Birol K›l- k›fl ve di¤er dan›flmanlar›m›zla birlikte ‘yapa- r›z’ diye söz vermifltim. Yaklafl›k alt› ay, her hafta sal› günü bütün proje müellifleri olan mimarlar, mekanik tesisatç›lar, elektrik-oto- masyon-peyzaj-çevre-inflaatç›lar, sistem-ci- haz sat›c›lar› ile toplant›lar yapt›k. Teklifimiz- de normal LEED Sertifikas› sa¤lama ve inflaat bedelinin yüzde 10’unu geçmeme taahhü- dünde bulunmufltuk. Sonuçta, maliyetler yüzde 10 civar›nda kald›, ancak üst seviye- den LEED Gold Sertifikas›na do¤ru ç›k›ld›. Yani LEED Gümüfl afl›ld›, LEED Alt›n’a do¤ru bina özellikleri ve performans› iyilefltirildi. Bu- rada, kuflkusuz, bize inanan ve bir dedi¤imi- zi iki etmeyen Eser Bina sahibi ‹lhan Bey, o¤ullar› Can ve Cem Bey ile baflta Genel Mü- dür Yard›mc›lar› Osman Bey, Gökhan Bey, LEED koordinasyonu sa¤layan Semih Bey, makine mühendisleri Ayfle Han›m, Ayhan Bey, fiantiye fiefi Vedat Bey, özverili, tecrübe- li ve projeye sürekli katk›da bulunan tüm Eser personeli çok önemli rol üstlendiler. De- ¤erli hocalar›m›z ve dan›flmanlar›m›zla, çok fazla çal›flarak ve sürekli-h›zl›-optimum çö- zümler üreterek, binan›n sadece sertifikal› ol- mas›n› de¤il, ayn› zamanda gerçek ‘sürdürü- lebilir yüksek performansl›’ olmas›n› da he- defledik. fiimdi de binan›n ‘commissioning’ (devreye alma), ‘test, ayar ve balans TAB’ ve bir y›l sonra da ‘measurement and verificati- on’ (ölçme ve do¤rulama) ifllemlerinde çal›fl- malara bafllanacak.” Prof. Dr. Birol K›lk›fl: “Yeflil Bina Yapmak Kadar ‹flletmesi de Önemli” “Eser binas›n› sadece bir Yeflil Bina olarak de¤il, bir laboratuvar niteli¤inde düflündük.” diyen, projenin dan›flmanlar›ndan Baflkent Üniversitesi Ö¤retim Üyesi ve ASHRAE Fel- low, Bina Performans Metrikleri Komite Üye- si Prof. Dr. Birol K›lk›fl, projeyle ilgili flu bilgi- leri veriyor: “Sürekli yaflayan, elde etti¤i veri- lerden sonuçlar üretip yorumlayabilen ve bu sonuçlar› toplumla, uluslararas› düzeyde pay- laflan, geri besleme ve önerilere aç›k, örnek bir bina olmas›n› istedim. Hatta bununla ilgi- li, baz› deney ve Ar-Ge çal›flmalar›n›n gerçek- lefltirilmesi, TÜB‹TAK destekli projelerin olufl- turulmas› da gündemde. Eser binas›nda bir laboratuvar ve Ar-Ge altyap›s› oluflturmak üzere, projede Yeflil Bina kavram›n›n ötesin- de Yüksek Performansl› Bina ile ilgili olabile- cek her türlü sürdürülebilir ve yenilikçi siste- me, ekonomik k›staslar› da göz önüne alarak mümkün oldu¤unca yer vermeye çal›flt›k. Yat›r›mc›lar da bu iste¤imizi olumlu karfl›lad›- lar. Rüzgar türbininden foto-gözelere, günefl toplaçlar›ndan buz deposuna, so¤uk-s›cak su enerji depolar›ndan döflemeden ›s›tmaya, kar ve buz eritmeden absorsiyonlu so¤utmaya, birlikte ›s› ve güçten ›s› pompas›na kadar ge- nifl bir seçenek yelpazesi içersinde kapsaml› bir ‘Yeflil Mekanik Sistemler Buketi’ oluflturduk.” “Yapt›k bitti” diyemezsiniz “Yeflil Binalarla ilgili önemli bir nokta, ‘ifl- letmeye alma’... LEED’in yapt›¤› bir araflt›r- maya göre, Yeflil Bina sertifikas› alan binala- r›n performans›, genelde ald›¤› sertifika dü- zeyine uymuyor. Öngörülenden daha düflük bir performans sergiliyorlar ve y›llar geçtikçe daha da bozuluyorlar. Çünkü böyle projeler- de tasar›m›n yüzde yüz ayn› flekilde uygula- maya geçmemifl olmas› ya da gereken za- manda bak›m ve onar›m ifllerinin yap›lmama- s› gibi birçok sorun bulunuyor. Hâlbuki Yeflil Bina demek, kendi kendini kontrol eden, kendi yanl›fllar›n› bulup düzeltebilen, yaflayan bina demek. Böyle projelerde, ‘yapt›k, bitti’ diyemezsiniz. Ölçümlerini yapmak, ideale ne kadar yaklaflt›¤›n›z› belirlemek durumundas›- n›z. Bunun için biz, Eser binas›nda her fleyi ölçüp, verilerimizi kifli ve kurumlarla paylafl›p, sonuçlar›n› irdeleyip bir standart oluflturmay› düflünüyoruz. Dolay›s›yla bu ve tasarlad›¤›m benzeri binalar hepimiz için çok önemli.” “‹flletmeye alma” yeterince bilinmiyor “Binay› iflletmeye alma, Türkiye’de yete- rince bilinmiyor. Belki dünya genelinde Yeflil Binalar›n beklenen performans› yakalayama- mas›n›n sebeplerinden biri de budur. Binay› hizmete almak demek, sadece flalteri indirip iflletmek de¤ildir. Birçok sorun ç›kmas› nor- maldir. Ama bu Türkiye’de normal karfl›lan- m›yor. Birtak›m düzeltilebilecek ufak sorun- lar büyütülüp, sistemlerin optimum olmad›¤› söylenebiliyor. Halbuki iflletmeye alma, ince ayarlar›n yap›lmas›, eksikliklerin giderilmesi için en az›ndan bir y›ll›k bir süreye ihtiyaç var. Bir bak›ma Yeflil Bina tasarlamak baflka fley, infla etmek baflka, iflletmek ise bambaflka ye- flil bir olgu. Çünkü binan›n, binay› etkiyen çevresel koflullar›n, sistemlerin performans›n› katalogdaki e¤rilerle ve salt meteorolojik ve- rilerle en bafltan kestirip çözemiyorsunuz. Bu ba¤lamda denetim algoritmas›n›n da yapay zekal› ve dinamik davran›fll› olmas›, sistemi tan›mas› gerekiyor. Bu da zamana ba¤l›.” © YEfi‹L B‹NA © YEfi‹L B‹NA Arif Künar Prof. Dr. Birol K›lk›fl