Yeşil Bina Dergisi 2. Sayı (Temmuz-Ağustos 2010)

45 A⁄USTOS 2010 / YEfi‹L B‹NA malzemelerinin seçiminde çevre, sa¤l›k, hij- yen, en yak›n bölgeden temin, yerli ürün kul- lan›m› ve geri dönüflüm gibi kriterler dikkate al›nm›fl. Binan›n enerji performans›n›n art›r›lmas› amac›yla duvarlarda 80 mm, çat›da 120 mm, döflemede 60 mm yal›t›m yap›lm›fl. U=1,8 W/m 2 K ve SGF=0.46 de¤erlerinde günefl kontrollü üçlü cam ve do¤rama sistemi tercih edilmifl. Binada camlar ve opak yüzeyler dâ- hil ortalama ›s› transfer katsay›s› U=0,85 W/m 2 K olarak hesaplan›yor. Yaz›n günefl ›s› kazançlar›n› minimize edebilmesi amac›yla ayr›ca günefl k›r›c›lar ve içte perdeler yer al›- yor. ‹ç çevre hava kalitesinin art›r›lmas› için de yüzde 100 d›fl haval›, ›s› geri kazan›ml›, 2 yollu kontrollü serpantinli ve frekans inver- törlü fanl› klima santralleri kullan›l›yor. Bina- n›n enerji performans›n›n art›r›lmas› amac›y- la, yenilenebilir enerji kaynaklar› ile trijene- rasyon sistemi de bulunuyor. Binan›n ›s›tma ve so¤utma ihtiyac›, bir ana yük CHP ve GSHP sistemi, do¤algazla çal›flan üç kazan ve TES’ler taraf›ndan karfl›lan›yor. 100 kW GSHP+CHP birleflimi so¤utma ve ›s›tmadaki ana yük de¤erinde y›lda 7500 saatin üzerinde çal›fl›yor. Kazanlar maksi- mum verimlerini koruyacak biçimde tandem olarak çal›flt›r›l›yor. Hibrid Üçüz-Üretim (Tri Generation) Sistemi Eser binas›nda, yeni bir dengeleme dü- flüncesi kullan›lm›fl. Arz ve talep taraflar›nda- ki s›cakl›klar›n kaskatlanmas›na dayanan bu dengeleme sisteminin gerçeklefltirilmesi ile rasyonel ekserji yönetimi verimi yüzde 6’dan, en az yüzde 55’e yükselmifl. Bunun anlam›, hem kazanda hem de güç üretiminde do¤al- gaz kullanan geleneksel sisteme göre, kar- bon sal›mlar›n›n azalt›lma potansiyeli 2.1. Bu faktör, ›s› pompas› yoluyla topra¤›n ›s›l katk›- s›n›, günefl enerjisini ve rüzgâr gücünü içer- miyor. Bütün bunlar›n ›s› geri kazan›m etkisi de dikkate al›nd›¤›nda karbon sal›mlar›n›n toplam azalt›m faktörünün 4’ten fazla olaca- ¤› tahmin ediliyor. Besleme (arz) sisteminin temeli, ›s› talebi- ni izleyen bir do¤algaz motoru içeren do¤al- gazl› CHP birimi. Üretilen elektrik enerjisi gü- nefl ve rüzgâr enerjileri ile destekleniyor. Elektriksel güç, temelde toprak kaynakl› ›s› pompas›n› (TKIP-GSHP) tahrik etmekte kulla- n›l›yor. TKIP (GSHP), CHP birimi taraf›ndan üretilen ›s›ya bir ek ›s› ekliyor. Yaz›n TKIP (GSHP) so¤uk enerjisi üretiyor ve binay› so- ¤uturken elde edilen enerjiyi, gelecek ›s›tma mevsimi için toprakta depoluyor (Mevsimsel TES). Günlük ve saatlik TES sistemleri, bina- n›n ›s›l yükünün t›rafllanmas›na yard›m edi- yor. Is› ve so¤uk-enerjisi önce makine daire- sindeki s›ral› tanklara gidiyor. TKIP’n›n COP’sini art›rmak için, bu eleman orta s›cak- l›k de¤erlerinde çal›flt›r›l›yor (düflük-ekserji çal›flmas›). Bununla birlikte CHP birimi yük- sek s›cakl›kta kullan›m suyu sa¤l›yor (yüksek- ekserji). Böylece, ›s›tma konumunda iki fark- l› TES tank› kullan›l›yor. Bunlardan birisi dü- flük-ekserjili di¤er ise yüksek-ekserjili. So¤ut- mada da benzeri bir yaklafl›mdan yararlan›l›- yor; TKIP (GSHP) orta s›cakl›klarda so¤utma sa¤larken, küçük seçilmifl geleneksel chil- ler’ler buz depolama tank›ndaki talebi karfl›- l›yor. Yaz›n, CHP biriminden gelen fazla ›s› bir so¤urmal› chiller’de kullan›l›yor. Günefl kolek- törleri de öncelikle evsel s›cak su gereksinimi- ni (DHW) karfl›lamakta de¤erlendiriliyor. Y›ll›k Enerji Tüketimi Havaland›rma dâhil, binan›n toplam y›ll›k enerji tüketimi yaklafl›k 400.000 kWh. Met- rekare bafl›na toplam enerji ihtiyac› ise 80 kWh/y›l. Bu de¤er Ankara flartlar›ndaki ben- zer binalardan yüzde 50 daha düflük. Hava- land›rma sistemindeki ›s› geri kazan›m siste- minin getirece¤i azalma da bu hesaba dahil de¤il. Binan›n ›s›tma ve so¤utma yüklerini karfl›lamak amac›yla verimi yüksek bir ak›fl flemas› uygulanm›fl. Binan›n baz ›s›tma veya so¤utma yükünün 50 kW’l›k bölümü ›s› pompas› taraf›ndan, 50 kW’l›k di¤er bir k›s- m› ise kojenerasyon ünitesinin at›k ›s›s›ndan karfl›lan›yor. Is› pompas›n›n COP de¤eri 2,5. Pompalar ve termal depolama dahil sistem COP de¤eri 1,5 kabul ediliyor. Kojenerasyon cihaz›ndan elde edilen elektrik enerjisinin 20 kW’l›k k›sm› yaz-k›fl sürekli ›s› pompas›n›n kompresörünü besliyor. Kojenerasyon cihaz›- n›n at›k ›s›s› yaz›n absorbsiyonlu chillerde, k›- fl›n ise klima santrallerinde ve termal depola- ma vas›tas›yla VRV sisteminde kullan›l›yor. Elektrik ihtiyac› olan, ancak ›s›tma ihtiyac› olmayan saatlerde toprak kaynakl› ›s› pom- pas›ndan ve kojenerasyondan elde edilen ›s› depolan›yor ve ihtiyaç duyulan saatlerde kul- lan›l›yor. So¤utma ihtiyac›n›n olmad›¤› saat- lerde de so¤uk depolama yap›l›yor. K›fl›n faz- la ›s›tma enerjisi ihtiyac› olmas› halinde do- ¤algazl› yo¤uflmal› kazanlar, yaz›n ise hava so¤utmal› so¤utma grubu ve buz depolama sistemi takviye için devreye giriyor. Hava Kalitesi Kontrolü Mekanlarda kirlilik oldu¤unda, giderilin- © YEfi‹L B‹NA © YEfi‹L B‹NA