Yeşil Bina Dergisi 2. Sayı (Temmuz-Ağustos 2010)

22 YEfi‹L B‹NA / A⁄USTOS 2010 GÖRÜfi Bu önlemler henüz yayg›n olarak tart›fl›lma- makla beraber, yasa koyucular taraf›ndan mevzuata yerlefltirilmeye bafllam›fllard›r. 2007 senesinde yürürlülü¤e giren Enerji Ve- rimlili¤i Kanunu (5627 say›l›), bunu izleyen Binalarda Enerji Performans› Yönetmeli¤i (son de¤ifliklik: Nisan 2010), AB ülkelerinde geçerli yasalara paralel haz›rlanm›fllard›r. Ay- r›ca 2005 senesinde ç›kar›lan Yenilenebilir Enerji Kanunu’nda verilen desteklerin foto- voltaik günefl enerjisini de kapsayacak flekil- de geniflletilmesini öngören yasa de¤iflikli¤i TBMM'de beklemektedir. Ülkemizde fotovoltaik sistemlerin yayg›n olarak kullan›lmas›n›n önündeki en büyük engel, bu sistemlerin flebeke ile paralel ola- rak çal›flmas›n› sa¤layan yasal düzenlemele- rin henüz yap›lmam›fl ve flebekeye geri besle- nen elektri¤in, elektrik da¤›t›m flirketleri tara- f›ndan, fotovoltaik sistemleri yat›r›mc›lar için cazip hale getirecek düzeydeki fiyatlardan sat›n al›nmamas›d›r. Fotovoltaik sistemlerin devlet taraf›ndan önemli flekilde desteklendi- ¤i Avrupa ülkelerinde uygulanan bu sistem, hem bina sahipleri için önemli bir ek gelir kayna¤› sa¤lamakta, hem de ülkelerin yeni- lenebilir enerjiye geçifl ve CO 2 sal›mlar›n› dü- flürmeleri için ak›lc› bir çözüm olmaktad›r. Enerji verimlili¤i konusunda Türkiye’de yap›lmas› gerekenler, sadece mevcut binala- ra yal›t›m yap›lmas›ndan ibaret de¤ildir. Bir binan›n enerji tüketimi, binan›n tasar›m› ile do¤rudan ilgilidir. Bugün Türkiye’de konut binas› olarak kullan›lan ço¤u tipoloji, asl›nda enerji verimlili¤i düflük olan yap›lard›r. Yuka- r›da da bahsedildi¤i gibi, bina tasar›m›n›n ilk safhalar›nda al›nan kararlar, enerji verimlili¤i- nin art›r›lmas›nda önemli potansiyele sahip- tirler. Tipoloji olarak düflük enerji verimlili¤i- ne sahip bir binada sonradan al›nacak ön- lemler, enerji verimlili¤inde ancak küçük ar- t›fllara yol açmaktad›r. Yenilenebilir enerji ve enerji verimlili¤inin do¤rudan bina tasar›m› ile ilgili kararlar ol- duklar› gerçe¤i, makine mühendisleri ve elektrik mühendisleri yan›nda mimarlara da önemli bir sorumluluk yüklemektedir. Türki- ye’de Yeflil Binalar›n yayg›nlaflmas›, mimarla- r›n bu konularda mesleki bilgiye sahip olma- lar› ile do¤rudan ba¤lant›l›d›r. Almanya gibi enerji bilincinin en yüksek oldu¤u ülkelerde, yap›lar›n metrekare bafl›na tükettikleri primer enerji miktar›, önemli bir performans kriteri haline gelmifltir. Ülkemizde de Binalarda Enerji Performans› Yönetmeli¤i ve TS 825 standard›, bu tür enerji metriklerini binalarda önemli bir de¤erlendirme kriteri haline getir- mektedirler. Mimarlar›n, bu metrikleri tasa- r›m süreçlerinde en önde tutmalar›, Yeflil Bi- nalar›n geliflimi için kaç›n›lmazd›r. Ülkemizde Yeflil Bina sertifikasyon sistem- lerinden, özellikle LEED’den çok bahsedil- mekle beraber, çok fazla uygulaman›n oldu- ¤u söylenemez. Bunda, gelecekle ilgili pro- jeksiyonlar›n eksikli¤i ve gelecekteki de¤iflim- lerin fark›nda olunmamas› önemli bir rol oy- namaktad›r. Fosil yak›tlara dayal› enerjiye ya- k›n gelecekte yüksek maliyetlerin eklenecek olmas› (hem kaynaklar›n azalmas›, hem de CO 2 sal›mlar›n›n vergilendirilecek olmas› ne- deniyle), uzun vadeli düflünmenin bir gerek- sinimi olarak yeflil yap›lar› bir zaruret haline getirmektedir. Nitekim bugün, fabrika bina- lar›nda mal üretimi yaps›n veya ofis binala- r›nda hizmet üretimi yaps›n, birçok uluslara- ras› flirket, kendilerine ait yeni yap›lan binala- r›n›n ve kirac›s› olacaklar› binalar›n Yeflil Bina sertifikalar›na sahip olmas›n› flart koflmufltur. Bunlar, gelecekte rekabet gücünü kaybet- mek endiflesi alt›nda al›nan kararlard›r. Ayn› flekilde ülkeler de benzer kararlar vermekte- dirler; örne¤in ‹ngiltere’de yeni yap›lan tüm binalar›n belirli bir yeflil yap› standard›na uy- malar› gibi. Ülkemiz de, yap› sektörüne bu çerçeveden bakmal› ve gelecekte rekabet edebilme gücünün önemli oranda bugün ve- rilen kararlara ba¤l› oldu¤unun fark›nda ol- mal›d›r. (NOT: Yeflil Bina konusunda Mimta Mimarl›k çal›flanlar› taraf›ndan yay›nlanan internet günlü¤ünden (www.surdurulebilirbina.blogspot.com ) bu konularda daha fazla ve güncel bilgi edinilebilir.