Yeşil Bina Dergisi 11. Sayı (Ocak-Şubat 2012)

YEŞİL BİNA / ŞUBAT 2012 23 Büyük şehirlerde, yılın çoğu zaman- larında, rüzgar hızı 1.5 ila 5 m/s civarın- dadır. Ancak binanın yeri için meteoro- lojiden alınacak değerlerin kullanılması daha sağlıklı olur. Tasarım için bir başka parametre de, ne kadar doğal havalan- dırmanın yapılması gerektiğidir. Yapılan araştırmalar yeterli bir hava kalitesi için ofislerde 3-6, sınıflarda 2-4, tiyatrolarda 6-10, depo gibi yerlerde 1-2 değişim/saat alınmasının uygun oacağını göstermek- tedir. Bu iki parametre ile bina cephele- rinde doğal havalandırma için bırakılması gerekecek açıklıklar hakkında yeterli fikir sahibi olunabilir. Doğal havalandırma, yüzde 100 kontrol edilemeyen kuvvetlerin etkisiyle meydana geldiğinden, iç mekanlarda konfor şartlarının birebir kontrolü her zaman mümkün değildir. Fakat kabul edilebilir bir konfor sağlamak için her zaman komplike kontrol sistemlerine gerek olmayabilir. Fakat belli bir aralıkta sıcaklık kontrolü ve belli bir miktar taze hava sağlayacak bir imkan sağlanabil- melidir. Bir başka ifadeyle, çalışanlar için uygun çevre koşulları sağlamalıdır. Çünkü uygun ortamlarda çalışmak, iş verimliliğini artırmaktadır. Diğer yandan bazı araştır- malar, personelin psikolojik olarak doğal havalandırılan, açılan pencereleri olan binaları tercih ettiğini ortaya koymuştur. Ayrıca havalandırma ısıl konfor ile birlikte düşünülmesi gereken bir husustur. Yani çalışılan mahalde ısı kazançları varsa doğal havalandırmanın sınırlı olabilen soğutma etkisi iyi hesaplanmalıdır. Çünkü eğer iç ısı kazançları ve/veya çevre kirliliği fazla ise çalışanlar karışık mod’daki veya sadece mekanik havalandırma olan bina- ları tercih edecektir. 3. Yapı Tarzının Etkisi Bina iç mekanları ister doğal hava- landırılmış veya mekanik olarak şartlan- dırılmış olsun, tasarım, enerji ekonomisi yönünden iyi düşünülmelidir. Bu bağ- lamda aşağıdaki hususlar dikkate alına- bilir: - Dış iklim şartlarından veya iç kaynaklardan ortaya çıkan soğutma yükleri minimize edilmelidir. Bu, hem ilk yatırım maliyetini düşürecek hem de işletmede maksimum yük değişimlerini azaltacaktır. - Bina tesisat sistemleri bina otomasyon sistemiyle kontrol edilmelidir. Bu gibi hususlar binanın ekonomik ola- rak işletilmesini sağlayabilecektir. Doğal havalandırma daha çok bina kabuğu, bina yerleşimi ve bina konumuyla ilgili- dir. Bu, doğal havalandırmanın, daha işin başında düşünülmesi gereken bir husus olduğunu göstermektedir. Tasarımdaki bazı elemanlar şunlar olabilir: - Plan eni: Dıştan dışa cepheler arasındaki uzaklıktır ve kat yüksekliğinin 5 katını geçmemesi Şekil 1. Polytechnic doğal havalandırma kesiti ve prensip şeması