Yeşil Bina Dergisi 1. Sayı (Mayıs-Haziran 2010)

16 YEfi‹L B‹NA / HAZ‹RAN 2010 ANAL‹Z m›yor. Dolay›s›yla bir projeye bafllarken ilk ba- k›lmas› gereken kriterler önkoflullar oluyor. LEED için önkoflullar sertifika seviyesinden ba¤›ms›z olarak her proje için ayn›. Bunlar: BREEAM’de ise önkoflullar hedeflenen sertifika seviyesine göre çeflitlilik gösteriyor. Sertifika seviyesi artt›kça, hem al›nmas› zo- runlu hale gelen önkoflullar›n say›s› hem de bu önkoflullardan al›nmas› gereken puanla- r›n say›s› art›yor. Yandaki tabloda BREEAM seviyesine göre her konu bafll›¤›ndan en az kaç puan al›nmas› gerekti¤i özetleniyor: Sertifika Ücretleri Sertifika veren kurumlara ödenmesi gere- ken ücretler, projenin kapal› alan büyüklü¤ü- ne göre de¤ifliklik gösteriyor. Afla¤›daki tablo BRE ve USGBC’ye ödenmesi gereken en az ve en fazla ücretleri yans›t›yor. Bu ücretler sadece sertifikay› veren kuru- ma ödenecek miktarlar› yans›tma olup, ge- rekli olabilecek di¤er tüm ücretleri (dan›fl- manl›klar, denetçiler, imalat maliyetleri vs.) kapsam›yor. Temel Farklar ve Benzerlikler LEED ve BREEAM’in birçok kriteri benzer ve ayn› konular› ele al›yor; ancak de¤erlen- dirme metotlar›nda farkl›l›klar olabiliyor. Ör- ne¤in su verimlili¤i için LEED, EPA (Environ- mental Protection Agency) standartlar›nda bir bina ile k›yaslama yaparak verimlilik ölçer- ken, BREEAM ise kifli bafl›na tüketim m 3 /y›l olarak belli bir de¤ere ba¤l›yor. Bununla bir- likte birinde hiç incelenmeyen bir konu di¤e- rinde ele al›nm›fl olabiliyor. Örne¤in ›s› adas› efekti için LEED’de iki adet kriter varken, BREEAM’de bu konu incelenmemifl; benzer bir flekilde akustik performans BREEAM’de iki farkl› yerde karfl›m›za ç›karken, LEED’de sadece okullar için olan versiyonda karfl›m›za ç›k›yor. Bütün bu farkl›l›klar›n bu k›sa yaz›da detayl› olarak anlat›lmas› mümkün de¤il. Ancak flunu söylemek yanl›fl olmaz; BREEAM kriterlerinin yaklafl›k 2/3’ü LEED ile ayn› konu bafll›klar›n› kaps›yor; fakat hesaplama yönet- melerinde farkl›l›klar olabiliyor. LEED kriterleri- nin ise yüzde 80’i BREEAM’in de konular›n› oluflturuyor ve yine farkl› flekilde incelenebiliyor. LEED ve BREEAM’in Ortak Kriterleri Detaylara girdi¤imizde, baz› konularda BREEAM’in daha spesifik uygulamalara puan verdi¤ini, LEED’in ise amac› belirtip uygula- ma yöntemini tasar›mc›lara b›rakt›¤›n› görü- yoruz. Bu da tasar›mc›lara daha fazla esnek- lik sa¤l›yor. Öte yandan bu esneklik zaman zaman projecileri epey zorlayabiliyor ve özünde çevreci olmayan bir uygulama s›rf LEED kriterlerini sa¤l›yor diye projeye enteg- re edilebiliyor. ‹ki sertifika aras›nda en belirgin farklar- dan biri, projelerin denetlemesini yapan ku- rulufllar… LEED’de tüm denetlemeler GBCI taraf›ndan yap›l›yor ve yönlendiriliyor. BREE- AM’de ise yüzlerce yetkilendirilmifl BREEAM denetçisi taraf›ndan projeler denetleniyor ve puanlan›yor; BRE’nin görevi ise denetçilerinin kalite kontrolünü yapmak. Özellikle tecrübe- siz denetçiler çok s›k› kontrolden geçiriliyor. Bu, dolayl› olarak sertifika ücretlerine de yan- s›m›fl durumda. ‹lk bak›ld›¤›nda BREEAM’in ücretleri daha uygun oldu¤u gibi bir izlenim verse de, iflin asl› öyle de¤il. BREEAM’in ser- tifika ücretlerinde denetleme yok; ancak mutlaka bir denetçi ile birlikte çal›fl›lmak zo- runda olundu¤undan denetçi ücretlerinin de maliyet hesab›na eklenmesi gerekiyor. Ayr›ca e¤er Bespoke versiyonundan baflvurulaca¤› zaman BRE’ye ödenmesi gereken bir de kri- ter gelifltirme ücreti var ki, o da en az sertifi- ka ücreti kadar olabiliyor. Bu nedenle baz› projelerde BREEAM sertifikasyonu LEED’den daha maliyetli olabiliyor. Ama genel olarak sadece sertifikasyon anlam›nda bak›l›rsa bir- birine yak›n ücretler ç›kt›¤›n› söylemek yanl›fl olmaz. Di¤er belirgin bir fark da puanlama yöntemi… LEED sertifikas›nda her kredi için al›nabilecek bir puan de¤eri var ve yap›lan uygulamalara göre bu puanlar matematiksel olarak toplan›p projenin toplam puan›yla, ona karfl›l›k gelen sertifika seviyesi bulunu- yor. Ancak BREEAM’de biraz daha kar›fl›k bir puanlama söz konusu. Her konu bafll›¤›n›n alt›nda kazan›lan puanlar, o bafll›¤›n a¤›rl›¤› ile çarp›ld›ktan sonra yüzde skor de¤eri ola- rak hesaplan›yor. Bu da her kazan›lan puan›n toplam skora farkl› flekilde yans›mas›na ne- den olabiliyor. Örne¤in su verimlili¤i puanla- r›n›n gerçek de¤eri yüzde 0,6 iken, yönetim puanlar›n›n de¤eri yüzde 1,1 olabiliyor. BREEAM’in kriter belirlemesi, BRE uzman- lar› taraf›ndan bilimsel çal›flmalar sonucunda ortaya ç›k›yor. LEED’de ise üyelerin ve endüs- triden binlerce kiflinin oylamas›na sunularak kriterler son halini al›yor. Bu aç›dan bak›ld›- ¤›nda LEED çok daha fleffaf bir yap›ya sahip ve hangi kriterin ne amaçla sertifikaya dahil BREEAM Pass Good Very Good Excellent Outstanding Kredileri Man 1 ‹flletmeye Alma - - - 1 2 Man 3 ‹nflaat›n Araziye Etkisi - - - 1 2 Man 4 Bina Kullan›c› K›lavuzu - 1 1 1 1 Hea 4 Yüksek Frekansl› Ayd›nlatma 1 1 1 1 1 Ene 1 Enerji Verimlili¤i - - - 6 10 Ene 2 Önemli Enerji Tüketimlerinin - - 1 1 1 Ölçülmesi Ene 5 Düflük veya S›f›r Karbon - - - 1 1 Emisyonlu Enerji Teknolojileri Wat 1 Su Tüketimi - - 1 1 2 Wat 2 Su Ölçümlemesi - - - 1 1 Wst 3 Geri Dönüfltürülebilen - - - 1 1 At›klar›n Toplanmas› LE 4 Arazi Ekoloji Üzerindeki Etki - - - 2 2 LEED BREEAM Kay›t $1.200 £ 700 - £ 1.350 Ara $0.045/ft 2 £ 1.500 - £2.300 De¤erendirme ($2.250 - $22.500) Kesin $0.015/ ft 2 £ 700 - £ 1.350 De¤erlendirme ($750 - $7.500) TOPLAM $4.200 – $31.200 £ 2.900 - £ 5.000